در مورد ریشه مردم ارمنستان و اینکه آن ها در ابتدا از کجا آمده اند هنوز ابهاماتی وجود دارد. عده ای عقیده دارند که ارمنی ها متعلق به فلات آناتولی (این فلات با نام ترکیه آسیایی نیز شناخته میشود) و دره آرارات در آسیای غربی هستند. عده ای هم عقیده دارند که آن ها به این منطقه مهاجرت کرده اند. اما به هر حال حضور آن ها در این منطقه پنج قرن پیش از میلاد مسیح ثبت شده است. موقعیت این کشور در مسیر تجاری آسیا و اروپا قرار گرفته است؛ همین موضوع باعث شده تا توسط ملت های مختلف مورد تهاجم گیرد.
در طول تاریخ کشور ارمنستان توسط امپراطوری های بزرگ زیادی اداره شده است که شامل امپراطوری های رومیان، ایرانیان، بیزانس، روس ها و عثمانی میشود.
در قرن بیستم مردم ارمنستان تلاش کردند که کشور مستقل خود را ایجاد نمایند. در زمان جنگ جهانی اول هنگامی که ترکیه به نیروهای ضد روسیه ملحق شد، ارمنستان به عنوان دشمن احتمالی در نظر گرفته شد. در سال 1915 بسیار از مردم ارمنستان برای کار در اردوهای کار اجباری راهی بیابان های سوریه شدند، این موضوع باعث کشته شدن بیش از 1.5 میلیون از مردم این کشور شد و به عنوان "نسل کشی ارامنه" شناخته میشود که هنوز هم روی ذهن مردم ارمنستان تاثیرگزار است.
در سال 1936 ارمنستان به اتحاد جماهیر شوروی پیوست، مردم ارمنستان رای به جدایی از اتحادیه را در سال 1991 دادند درست چند ماه قبل از سقوط امپراطوری شوروی. پایتخت و مرکز کشور "یروان" نام دارد. امروزه به علت نزدیکی دو کشور ایران و ارمنستان و داشتن مرز مشترک سفرهای توریستی و تفریحی مابین دو طرف پرطرفدار است. امروزه قیمت درام ارمنستان با توجه به اقتصاد نسبتا پایدار از وضعیت خوبی برخوردار است.
موقعیت جغرافیایی
جمهوری ارمنستان در بخش جنوب غربی اتحاد جماهیر شوروی سابق قرار گرفته است و با ایران از جنوب، با ترکیه از غرب، گرجستان از شمال و آذربایجان در شرق مرز مشترک دارد. این کشور راه آبی ندارد و توسط خاک کشورهای دیگر قفل شده است. زمین های این کشور بسیار خشک بوده و دارای منابع طبیعی اندکی است. مساحت کشور در حدود 30.100 کیلومتر مربع بوده که در گذشته شامل زمین های بیشتری میشده است. فرهنگ مردم این کشور در گذشته در مناطق شمالی و غربی مرزهایش پراکنده شده بود. ارمنستان با ایران حدود 30 دقیقه اختلاف ساعت دارد و ساعت آن از ما جلوتر است.
تعداد کل مردم ارمنی در دنیا در حدود 5 تا 6 میلیون نفر تخمین زده شده است که از این میزان 3.1 میلیون نفر در ارمنستان زندگی میکنند. امروزه پناهنده های ارمنی زیادی در اردوگاههای پناهندگان در سراسر دنیا وجود دارند.
اقوام ارمنی 90 درصد از جمعیت این کشور را شامل میشوند. مردم ترک زبان و کرد ها نیز از سال 1988 در این کشور زندگی میکرده اند. از دیگر اقوام ساکن ارمنستان میتوان به روس ها، یونانیان و یهودیان نیز اشاره کرد.
زبان و گویش
زبان مردم ارمنستان، ارمنی است که برای اولین بار در قرن پنجم بعد از میلاد مسیح شکل گرفت. ادبیات نوشتاری ارمنستان توسط شخصی به نام "Mesrop Mashtots" اختراع شد، برای اینکه کتاب مقدس و دستورات دینی به زبان ارمنی نگارش شوند.
زبان ارمنی گویش های مختلفی دارد که بعضی از آن ها را مردم گویش های دیگر متوجه نمیشوند. دو استاندارد اصلی را میتوان برای زبان ارمنی در نظر گرفت؛ ارمنی غربی که توسط ارمنیان دوره عثمانی و ساکنان فعلی کشور صحبت میشود و ارمنی شرقی که توسط ساکنان امپراطوری روسیه و ایران صحبت میشود. این زبان هم به عنوان زبان رسمی کشور ارمنستان محسوب میشود. ارمنیان ساکن در کشورهای دیگر معمولا به زبان کشور خود مسلط هستند و صحبت کردن به این زبان را جزو علت اصلی ارمنی بودنشان میدانند.
فرهنگ و قهرمانان
فرهنگ مردم ارمنستان ریشه در تاریخ این کشور و قهرمانانش دارد. بطور مثال "Mesrop Mashtots" نام قهرمانی است که در کتب درسی و تاریخی کشور جایگاه دارد. از قهرمانان دیگر کشور میتوان به پادشاه اسطوره ای "آرا" اشاره کرد و همچنین جنگجوی قرن پنجم "Vartan Mamikonian" که در مقابل ایرانیان ایستاد و کشته شد.
بسیاری از مردم ارمنستان عقیده دارند که کشتی نوح (ع) بر روی کوهستان آرارات فرود آمد، یک رشته کوه آتشفشانی که در سمت مرز غربی ارمنستان قرار دارد. گرگوری روشنگر "Grigor Lusavorich" به عنوان یکی از قهرمانان ملی شناخته میشود که برای اولین بار مسیحیت را به ارمنستان آورد، او شاه "Trdat" سوم را مسیحی کرد و باعث شد تا پیروان دین مسیحیت در ارمنستان زیاد شوند.
دین و مذهب
برخی از مردم معتقدند که دین مسیحیت را "Thaddeus و Bartholomew" وارد ارمنستان کردند، اما دین فراگیر نشد مگر تا زمانی که پادشاه "Trdat" مسیحیت را پذیرفت و آن را تبدیل به دین رسمی کرد. تا واخر قرن بیستم دین رسمی در ارمنستان یعنی مسیحیت دچار تغییرات چندانی نشده است.
همه ارامنه عضو کلیسای اعظم ارمنی نیستند. کلیسای ارمنستان در طول تاریخ نقش پررنگی در فرهنگ و تاریخ ارامنه نداشته است.
تعطیلات مهم
ارمنی ها تعطیلات و مراسم مسیحیت مانند عید پاک و کریسمس (روز ششم ژانویه مطابق کلیسای ارتودوکس) را جشن میگیرند. در همه جای دنیا مطابق کلیسای ارتودوکس، کریسمس یک تعطیلات مذهبی است نه یک روز صرفا برای دادن هدیه به اعضای خانواده مانند ایالات متحده.
مانند کشورهای دیگر اروپائی و آمریکایی، مردم ارمنستان کریسمس را در روز اول ژانویه جشن میگیرند. آن ها در این روز به دیدار دوستان و اقوام خود میروند. تولد ها با حضور دوستان و اعضای خانواده جشن گرفته میشود. دادن هدیه هایی مانند شکلات به دوستان، از طرف کسی که تولدش است نیز مرسوم است.
مناسبت های شاد دیگر هم جشن گرفته میشوند. برای مثال اگر کسی در امتحانات موفق شود یا خانه جدیدی خریداری کند مرسوم است که برای اقوام و دوستان خود جشنی را برگزار نماید. در روز "Vardavar" که یک تعطیلات بهاری است؛ مردان جوان و نوجوان به روی عابرین از خیابان آب میپاشند. بعضی ها آنرا یک نوع تفریح میدانند و برخی هم مزاحمت!
هر ساله در 24 آپریل، ارمنیان سراسر جهان، نسل کشی ارامنه را سوگواری میکنند و در هفتم دسامبر، ارمنیان یاد کشته شدگان زلزله مهلک شمال ارمنستان را گرامی میدارند و برخی به دیدار کشته شدگان خود در قبرستان ها میروند.
مراسم عبور
مراسمی که در طول عمر برای عبور از نقاطی از زندگی برگزار میشود مانند تعمید.
مراسم عبور بزرگ در ارمنستان شامل تولد، ازدواج و مرگ میباشد. تولد عضو جدید با دیده شدن اولین دندان کودک با حضور خانواده و دوستان جشن گرفته میشود. این جشن با دادن تعدادی هدیه به کودک صورت میگیرد، بطور مثال مداد و قیچی. کودک باید یکی از این هدایا را انتخاب کند برای مثال اگر مداد را انتخاب کند احتمال اینکه در آینده نویسنده شود زیاد است.
امروزه ازدواج ها در کشور، در تالارها و دفاتر ثبت دولتی برگزار میشود. پدر و مادر داماد جشن بزرگی را در منزلشان برگزار میکنند. هنگامی که عروس و داماد برای اولین بار وارد خانه میشوند، نان تخت ارمنی "Lavash" به روی شانه های آن ها به نشانه اقبال نیک قرار میدهند. سپس آن ها یک ظرف را با گذاشتن پا رویش میشکنند. در خانواده های سنتی والدین عروس روز چهلم به خانه دخترشان میروند و با خود هدایای را میبرند.
مراسم تشییع جنازه روز سوم خاکسپاری انجام میگرد که همراه با موسیقی سنتی است. بعد از گذشت 40 روز به زیارت قبور میروند.
روابط اجتماعی
خانواده ها و دوستان در ارمنستان رابطه نزدیکی دارند. ملاقات بدون دعوت مرسوم است؛ برخلاف آمریکا که در آن رفتن به خانه کسی بدون دعوت بی ادبانه حساب میشود.
ارمنی ها با دست دادن و بوسیدن گونه ها یکدیگر را خوشامد میگویند. رابطه جنس های یکسان نزدیک است و مشاهده دو مرد و یا دو زن که دستان یکدیگر را گرفته اند و در خیابان قدم میزنند عادی است.
شرایط زندگی
بیش از یک سوم مردم در ارمنستان در پایتخت این کشور زندگی میکنند. یک سوم دیگر در مناطق صنعتی و نزدیک شهرها زندگی میکنند و باقیمانده هم در روستاهای سراسر کشور ساکن هستند.
در شهرهای ارمنستان، مردم در آپارتمان هایی با 4 تا 15 طبقه ارتفاع، زندگی میکنند. در مقایسه با استانداردهای آمریکایی، اندازه آپارتمان ها کوچک است. آن ها شامل آشپزخانه، اتاق نشینمن، یک یا دو اتاق خواب و شاید بالکن شوند. پدربزرگ و مادربزرگ ها و فرزندان بندرت اتاق مجزا دارند. آن ها در اتاق نشینمن روی تخت و مبل میخوابند. والدین نیز ممکن است اتاق خود را با فرزندان به اشتراک بگذارند.
در مناطق روستایی ارمنیان در خانه های دربست زندگی میکنند که یک یا چندین اتاق خواب دارند. این خانه ها معمولا دارای باغچه و حیاطی بزرگ هستند. در مقایسه با جمهوری های استقلال یافته از اتحاد جماهیر شوروی، مردم ارمنستان از خدمات و طیف بیشتری از کالاها برخوردارند.
زندگی خانوادگی
در شهرها، مناطق روستایی و حومه شهرها، بزرگترها حتی پس از ازدواج با خانواده های خود زندگی میکنند. تازه عروس برای زندگی به خانه پدر و مادر داماد میرود. فرزندان از پدر و مادر خود در سنین بالا نگهداری میکنند و پدربزرگ و مادربزرگ ها نقش پررنگی را در نگهداری از نوه ها ایفا میکنند. خواهر و برادرها و عموزاده ها از کودکی با هم همبازی میشوند و تا سنین بزرگسالی این رابطه نزدیک را حفظ میکنند.
در روستاها و شهرها، عروسی ها معمولا توسط دوستان و فامیل های قدیمی برنامه ریزی میشوند. طلاق و ازدواج مجدد در مقایسه با ایالات متحده بسیار کمتر اتفاق می افتد. ارمنی ها دارای خانواده های بزرگ هستند، اگرچه میزان تولد به تازگی کاهش یافته است.
مد و لباس
بیش از صد سال است که لباس پوشیدن ارمنیان شهرنشین مانند لباس پوشیدن بقیه مردم در اروپا شده است. شلوارهای جین در بین مردم و جوانان محبوب است. نام لباس سنتی زنان ارمنستان داراز است. این لباس بسیار بلند و دوردوزی شده است و همراه با یک روسری به رنگ شاد پوشیده میشود.
لباس پوشیدن سنتی برای مردان و زنان تقریبا از یک قانون پیروی میکند. شلوار گشاد که روی آن پالتو یا یک کت بلند پوشیده میشود. این لباس ها معمولا برای مراسم خاص فرهنگی و رقص های ارمنی پوشیده میشود. لباس های سنتی دیگر ارمنستان که در مناطق مختلف یافت میشوند شامل، کلاه های گوسفندی، کمربند فلزی حکاکی شده و جواهرات که در برخی موارد به شکل سکه ساخته میشوند.
غذا و خوراکی ها
ارمنیان بسیاری از غذاهای مشابه با مردم عضو شوروی سابق را طبخ میکنند، مانند سوپ چغندر، گوشت کبابی مانند شیشلیک، سیب زمینی و غذاهای بخار پز. یکی دیگر از غذاهای مورد علاقه ارمنیان، ماهی قزل آلای دریاچه سوان است. کوفته درست شده با برنج و سبزیجات پر میشود نیز طرفدار دارد.
تحصیلات
ارمنستان سیستم آموزشی خاص خود را دارد که برای شروع با کودکستان آغاز میشود و با معادل دوره دبیرستان در آمریکا با مجموع 13 سال به پایان میرسد. ارمنستان دارای تعداد زیادی از مدارس فنی و حرفه ای و یک دانشگاه آمریکاییست که در آن دانشجویان با زبان انگلیسی در رشته های کسب و کار، مهندسی، علوم سیاسی و سلامت فارغ التحصیل میشوند. هفت کالج برای ادامه تحصیل دوره دبیرستان وجود دارد که شامل دانشگاه تاریخ ایروان و دانشگاه مهندسی دولتی ارمنستان میشوند.
میراث فرهنگی
ارمنستان دارای تاریخ غنی از موسیقی محلی و کلیسایی است. موسیقی گروهی که توسط موسیقیدان ارمنستانی "Komitas" ساخته شد در حقیقت ترکیب موسیقی سنتی و موسیقی محلی ارمنستان است. موسیقی محلی بوسیله آلات موسیقی سنتی ارمنستان نواخته میشود و موسیقی پاپ در کشور پرطرفدار است.
از آن جایی زبان برای اولین بار در قرن چهارم نوشته شد، تعداد زیادی از انواع ادبیات با آن شکل گرفت و ادامه یافت، متون مذهبی، تاریخی، حماسه و شعر، نمایشنامه، نوشته های سیاسی و رمان های مدرن از این دسته اند. ارمنستان هم چنین دارای باله، اپرا، رقص محلی و سینماست. ارمنیان در هر سنی، توجه بخصوصی به موسیقی، ادبیات و هنر سنتی خود دارند که تاثیر زیادی در فرهنگ امروزه ارمنستان داشته است.
ارمنستان به فرهنگ بین الملل، ادبیات، نقاشی، معماری، موسیقی، سیاست و دانش خود را معرفی کرده است. رمان نویس ارمنستانی "William Saroyan" و بازیکن تنیس "Andre Agassi" فیزیکدان ارمنی "Victor Hambartsumian" موسیقیدان ارمنی "Aram Khachaturian" از جمله مشاهیر کشور بشمار میروند که کارهای آن ها در سطح جهانی شناخته شده است.
استخدام و بازار کار
کار در ارمنستان بسیار مشابه کشورهای دیگر صنعتی است. صنعت مد و لباس، کفش و صنایع کامپیوتری در میان صنایع برتر کشور به شمار میروند.
زنان در ارمنستان طیف گسترده ای از نیروی کار را تشکیل میدهند، آنها در مشاغلی چون، معلمی، پزشکی، موسیقی، علم فیزیک، تحقیقات و مشاغل کارخانه ای فعالیت دارند. هم چنین به عنوان مدیران بخش های دولتی و غیر دولتی نیز به کار گرفته میشوند.
در مناطق روستایی، کشاورزان بر روی زمین کار میکنند و از دام ها مراقبت مینمایند. حتی کوچکترین شهرها و روستاها نیز دارای مدارس، نمایندگی های دفاتر دولتی، مغازه ها و سایر مشاغل غیر کشاورزی هستند.
ورزش
در اواخر قرن بیستم ورزشکاران ارمنی موفق به کسب مدال المپیک در رشته های ورزشی کشتی، وزنه برداری و بوکس شده اند. اسکی و تنیس جزو ورزش های پرطرفدار است. اما ورزش اول کشور را میتوان فوتبال دانست. تیم فوتبال ارمنستان، آرارات، قهرمان فوتبال اتحاد شوروی در سال 1973 است.
تعطیلات و دورهمی ها
سرگرمی های ارمنستان شامل فیلم، موسیقی، رقص های سنتی و مدرن است. موسیقی سمفونی ارمنستان در شهر ایروان، به شکل هفتگی اجرا میشود که علاقمندان زیادی را از سراسر کشور به خانه اپرا جلب مینماید. خانه اپرا یروان، همچنین محل برگزاری باله و اپرای ارمنستان نیز هست.
مردان ارمنی در اوقات فراغت، علاقه دارند که در خانه به بازی تخته و شطرنج بپردازند. ارمنیان با هر سنی علاقه دارند تا پیاده روی کنند و به کافه های نزدیک محل زندگی خود بروند. در تابستان محبوبترین نوع تفریح، رفتن به دریاچه سوان و پیک نیک در اطراف شهر است. ارمنی ها در پیک نیک کباب درست میکنند.
صنایع دستی و سرگرمی
هنر سنتی ارمنیان شامل نجاری، سنگ تراشی، فلز کاری و جواهرات، نقاشی، گلدوزی و قالیچه بافی است. در کشور تعدادی موزه وجود دارد که هنرهای سنتی و صنایع دستی را به نمایش میگذارند. یک نمایشگاه هنری به نام "Vernissage" به شکل هفتگی در یروان برگزار میشود، این نمایشگاه نه تنها به توریستان، بلکه همچنین به هنرمندان محلی و عموم مردم تاریخ ارمنستان را معرفی میکند.
مشکلات اجتماعی
مشکل اصلی در کشور، رابطه پرتنش با همسایه خود یعنی آذربایجان است. در کشور آذربایجان قسمت هایی وجود دارد که غالب جمعیت ارمنی است؛ اما با آن ها به شکل شهروند درجه 2 رفتار میشود. این وضعیت وقتی پیچیده میشود که در میابیم دین مردم آذربایجان اسلام است و مردم ارمنستان مسیحیت. در اوایل دهه 1990 جنگی کوتاه میان دو کشور رخ داد که به صلح انجامید، اما تبعات آن هم چنان بر رابطه دو کشور سایه افکنده است.
منبع : everyculture
