درباره میزان و ارزش معادن و ذخایر منابع معدنی افغانستان آمار و ارقام های خیره کننده ای تخمین زده شده است. براساس برخی اخبار و آمارهای منتشر شده، ارزش معادن این کشور نزدیک به سه تریلیون دلار تخمین زده شده است. افغانستان دارای سرشار از منابع طبیعی است. به طور کلی بیش از یک هزار و ۴۰۰ منطقه معدن در افغانستان وجود دارد .
لیتیوم، مس، کروم، آهن، ذغال سنگ، طلا، نقره، سنگ مرمر و حتی اورانیوم از جمله ذخایر معدنی افغانستان است که می‌تواند یکی از زمینه های بسیار مهم همکاری میان ایران و افغانستان در نظر گرفته شود.
دکتر عبداللطیف نظری معاون وزیر اقتصاد حکومت سرپرست افغانستان که مذهب تشیع دارد و از شخصیت های برجسته و شناخته شده این کشور به شمار می رود، در نشستی که با شماری از فعالان رسانه ای کشورمان در کابل با تشریح ظرفیت های پیدا و پنهان اقتصادی این کشور، گفت که هرچند افغانستان از نظر وضعیت اقتصادی در ردیف پایین‌ترین کشورهای جهان به شمار می رود اما از نظر ثروت زیرزمینی در ردیف ثروت‌مندترین کشورهای جهان قرار دارد.
او با بیان این مطلب که متاسفانه در دوران بیست سال اشغالگری آمریکا، ثروت و منابع قابل توجهی از این کشور توسط آمریکایی‌ها به غارت رفته است، گفت: اکنون با روی کار آمدن حکومت سرپرست افغانستان و استقرار امنیت به جای ناامنی در این کشور، زمینه های بسیار خوبی برای توسعه همکاری های دوجانبه با کشور مهم و تاثیرگذاری مثل ایران بوجود آمده است که اگر سیاست ها در این خصوص به درستی اعلام و اعمال شود، می توان چشم انداز خوبی در توسعه مناسبات اقتصادی تهران - کابل متصور بود.
نظری که دانش آموخته روابط بین الملل و علوم سیاسی از دانشگاه تهران است، در این نشست صمیمی از دغدغه‌های خود برای توسعه روابط دو کشور سخن گفت و اظهار داشت: برای سرمایه‌گذاران جمهوری اسلامی ایران در افغانستان، ظرفیت خوبی برای همکاری بوجود آمده است که می تواند منافع هر دو کشور را تامین کند بویژه در حوزه های تجاری. هرچند تا رسیدن به نقطه ایده ال فاصله داریم.
«افغانستان به کالاهای ایرانی نیازمند است و کالای ایرانی با توجه به سلایق مردم افغانستان، خواهان بیشتری دارد. در عرصه محصولات خوراکی و پوشاک نیز افغانستان ظرفیت بسیار خوبی برای صادرات کالاهای ایرانی است. در بیشتر مغازه ها و فروشگاه های افغانستان محصولاتی چون ماست، پنیر، حبوبات و سایر اقلام خوراکی ایرانی به وفور وجود دارد و هنوز در این زمینه ها نیازمند توسعه همکاری ها هستیم.»
معاون وزیر اقتصاد طالبان با بیان این مطلب که به دلیل بهبود وضعیت امنیت، شرایط برای سرمایه گذاری ایرانیان بیش از هر زمان دیگری در افغانستان فراهم شده است، اطمینان داد که حکومت سرپرست افغانستان از مال و منافع و جان سرمایه گذاران به شدت حمایت می کند و این درحالی است که در دوران جمهوریت، چنین فضایی بوجود نیامده بود.
دکتر نظری یکی دیگر از زمینه های همکاری میان دو کشور را عرصه زراعت و کشاورزی نام برد و گفت: در حوزه کشاورزی، افغانستان بدنبال مدرن سازی و استفاده از شیوه های نوین کشاورزی است که در این خصوص ایران از ظرفیت های بسیار بالایی برخوردار است. ما خواستار مدرن سازی کشاورزی افغانستان و به عبارتی دانش بنیان شدن شیوه های کشاورزی در افغانستان هستیم و برای گذر از کشاورزی سنتی به سمت مدرن و صنعتی نیازمند حمایت ایران هستیم.
او همچنین از حضور چینی ها برای استفاده از فرصت های اقتصادی در افغانستان سخن گفت و اظهار داشت: باتوجه به اشتراکات فرهنگی، دینی و تمدنی، آماده ایم همکاری های اقتصادی با ایران را به سطوح بالاتری ارتقا بخشیم.
موضوع انرژی و کمبود شدید برق از دیگر موضوعاتی بود که معاون وزیر اقتصاد طالبان به آن اشاره کرد .
وی گفت : افغانستان در حوزه انرژی با کمبود شدید برق مواجه است و در حال حاضر بخشی از نیازمندی های انرژی خود را از کشورهای منطقه بویژه حوزه آسیای میانه وارد می کند که این بخش نیز فرصت ارزشمندی را برای سرمایه گذاری ایران فراهم کرده است. حتی به لحاظ استفاده از انرژی بادی و خورشیدی، کشور افغانستان به دلیل برخورداری از دو نعمت خورشید تابان و بادهای فصلی و موسمی، زمینه بسیار خوبی را برای سرمایه گذاری سرمایه گذاران ایجاد کرده است.
او گفت که در حوزه اکتشافات میدان های نفتی و گازی نیز به کشفیات تازه ای دست یافته ایم و مطالعات اولیه نشان می دهد که ظرفیت قابل توجهی از منابع نفتی و گاز در شمال افغانستان وجود دارد و باتوجه به تجارب بسیار ارزشمند ایران در عرصه انرژی، ایرانیان می توانند قبل از اینکه کشورهای دیگر در این زمینه فرصت را از آن خود کنند در این عرصه حضور پیدا کنند.
از نگاه عبداللطیف نظری، حوزه راهسازی و نوسازی و بهسازی راه‌های کشور، افغانستان به شدت نیازمند سرمایه گذاری و ساخت و ساز است. او گفت که اکثر راه‌های این کشور در دوران جنگ و اشغال نابود شده است. در حوزه پل سازی نیز بسیاری از پل ها نابود شده و تجارب ایران در عرصه ساخت راه های مواصلاتی و پل سازی می تواند زمینه ساز توسعه روابط و همکاری های اقتصادی دوک شور باشد.
وی گفت تردید ندارم که اگر زمینه های بهبود وضعیت اقتصادی در افغانستان فراهم شود، مشکل مهاجران افغانی در ایران نیز تا بخش قابل توجهی حل خواهد شد. بسیاری از مهاجران اکنون به دلیل نبود زمینه کار و شرایط نامناسب اقتصادی حاضر نیستند به افغانستان بازگردند درحالیکه اگر زمینه عمران و آبادانی کشورشان فراهم شود قطعا بخشی از مهاجران در ساختن و عمران کشورشان مشارکت خواهند کرد.
او گفت به عنوان یک تحلیلگر معتقدم که حکومت سرپرست افغانستان برای سال های طولانی در مسند قدرت باقی خواهند ماند. از این رو بسیاری از کشورها از جمله چین برنامه گسترده ای را برای ارتقای همکاری های اقتصادی با افغانستان به اجرا گذاشته است که جمهوری اسلامی ایران نیز می بایست از این فرصت پیش آمده استفاده کند و نقش فعالتری در عرصه توسعه و پیشرفت همکاری های اقتصادی دوجانبه با افغانستان ایفا نماید.
معاون وزیر اقتصاد طالبان در بخش دیگری از سخنانش در جمع فعالان رسانه ای ایران، جایگاه جمهوری اسلامی ایران در منطقه و جهان را بسیار مهم و تاثیرگذار دانست و گفت: تردیدی وجود ندارد که ایران به لحاظ قدرت دفاعی، نظامی و موشکی و پهپادی قدرت برتر منطقه است و چه بهتر که دست ما را هم بگیرد و یک کشور همسو و متحد با ارزش های اسلامی به جمع کشورهای حوزه مقاومت نظیر عراق و سوریه و لبنان و یمن افزوده گردد.
شیطنت نظام سلطه و بویژه آمریکا در دامن زدن به مسائل قومی و مذهبی و نژادی از دیگر موضوعاتی بود که دکتر عبداللطیف نظری درباره آن سخن گفت.
او گفت که ایستادگی در برابر منافع آمریکا و ناتو و قطع کردن دست آنها و حفظ هویت ملی افغانستان، خواسته برحق همه ملت افغانستان است. از این رو آمریکا دست از دشمنی و شیطنت خود علیه مردم افغانستان برنمی دارد لذا با فشارهای اقتصادی و ابزار تحریم و بلوکه کردن اموال مردم افغانستان (حدود ۹ میلیارد دلار) همچنان در برابر این کشور توسط مخالفین مانع تراشی می کند.
وی گفت با وجود انتشار اخباری مبنی بر کمک هفته ای ۴۰ میلیون دلاری آمریکا به افغانستان لازم است که افکارعمومی بداند که این کمک به هیچ عنوان در اختیار حکومت سرپرستی افغانستان (امارت اسلامی افغانستان) قرار نمی گیرد و عمدتا در اختیار نهادهای بین المللی که در افغانستان حضور دارند، قرار می گیرد. لذا عملا این پول نقش مهم و جدی در توسعه افغانستان ایفا نمی کند.
دکتر نظری سخنان خود را با این جمله به پایان برد که حکومت سرپرست افغانستان (طالبان) مستقل ترین حکومت در تاریخ افغانستان است و براساس منافع ملی مردم افغانستان و نه از سوی آمریکا و انگلیس و قدرت‌های خارجی، تصمیم می گیرد و امارت اسلامی افغانستان آماده است تا همکاری های اقتصادی خود با جمهوری اسلامی ایران را در همه زمینه ها افزایش دهد.
