هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود از تایید طرح حمایت از گزارشگران فساد خبر داد.
طرح حمایت از گزارشگران فساد» که در مراحل قبل با اشکالات و ابهاماتی مواجه شده بود، پس از اصلاح در مجلس و بررسی مجدد در شورای نگهبان، خلاف موازین شرع و قانون اساسی شناخته نشد.
طرح حمایت از گزارشگران فساد در مهمترین بخش‌های خود بر حمایت از افشاگران رشا، ارتشا و اختلاس، تصرف غیرقانونی در اموال دولتی، اعمال نفوذ بر خلاف حق، تبانی در معاملات دولتی، اخذ پورسانت، تدلیس در معاملات دولتی، تحصیل مال از طرق نامشروع و غیره تمرکز دارد.
*تعیین پاداش برای افشاگر
فرد گزارش‌دهنده فساد 2درصد ارزش ریالی پرونده پاداش دریافت می‌کند. سقف پاداش در پرونده‌ها 10میلیارد تومان برای اشخاص حقیقی و 20میلیارد تومان برای اشخاص حقیقی خصوصی در نظر گرفته شده است.همچنین اگر موضوع پرونده فاقد ارزش ریالی باشد، مقام قضایی با توجه به گستردگی فساد و میزان تاثیر گزارش در کشف آن برای گزارشگر پاداشی از مبلغ 2میلیون تومان تا 6میلیون تومان تعیین می‌کند.
همچنین از گزارشگر و افراد وابسته به آنها حمایت‌هایی همچون تعیین «وکیل معاضدتی» یا «هرگونه حمایتی که مقام قضایی برای حفظ امنیت جانی یا مالی یا شغلی لازم تشخیص دهد» صورت می‌گیرد.
*نحوه ارائه گزارش فساد چگونه است؟
با قانونی شدن مصوبه مجلس، از این پس سازمان بازرسی کل کشور موظف است با همکاری نهادهای امنیتی نسبت به طراحی و راه‌اندازی سامانه گزارشگران فساد اقدام کند. اطلاعات این سایت البته محرمانه باقی می‌ماند و یکی از نهادهای امنیتی مانند دادستانی‌ها، مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضاییه، سازمان بازرسی کل کشور، وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه و فرماندهی انتظامی مسئول رسیدگی به گزارش ارسالی می‌شود.
*ملاحظات قانون برای نحوه افشا و گزارش فساد
افشای علنی و یا انتشار علنی مفاد گزارش به‌وسیله گزارشگر در صورتی که منجر به اثبات فساد نشود جرم است و مرتکب به یکی از مجازات‌های درجه6 و در صورتی که در سایر قوانین مجازات شدیدتری برای آن تعیین شده باشد به مجازات شدیدتر محکوم می‌شود. نمایندگان پیش از این در ماده 15 طرح نوشته بودند که «هرگونه افشا و انتشار علنی مفاد گزارش به وسیله گزارشگر ممنوع است و در صورت ارتکاب مطابق قانون مجازات می‌شود.» شورای نگهبان این ماده از طرح را دارای ابهام دانسته بود.
*مجازات درجه6 در قانون مجازات اسلامی
مجازات‌های تعزیری در قانون مجازات اسلامی به 8 درجه تقسیم شده‌اند که قاضی با توجه به شدت و کیفیت جرم ارتکابی یکی از این درجات را تعیین می کند. درجه اول این مجازات‌ها شدیدترین آنها هستند و در مراتب بعدی کاهش می‌یابند. در مجازات درجه6 مواردی همچون حبس بین 6ماه تا 2سال، جزای نقدی بین 2 تا 8میلیون تومان، شلاق در جرائم منافی عفت، محرومیت از حقوق اجتماعی بین 6ماه تا 5سال، انتشار حکم قطعی در رسانه‌ها، ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی تا 5سال و برخی موارد دیگر پیش‌بینی شده است.
*چه کسانی نمی‌توانند از مصوبه استفاده کنند؟
نهادهای نظارتی، قضایی و امنیتی که حسب وظیفه مسئولیت کشف مفاسد را دارند نمی‌توانند از این مصوبه استفاده کنند. این طرح تنها شامل حال افراد حقیقی یا حقیقی خصوصی می‌شود.
