محمد رستمی صفا (زاده ۱۳۲۶)، کارآفرین اهل ایران و مالک گروه صنعتی رستمی صفا است. بنابر اعلام قوه قضائیه ایران، او در پرونده گروه رستمی صفا و به عنوان یکی از ابربدهکاران بانکی، به ۱۵ سال حبس تعزیری و رد مال به بانک‌های ایران نزدیک به ۱۸۱ میلیون یورو محکوم شده‌است.
رستمی صفا در طی سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۷ از طریق تأسیس شرکت‌ها و کارخانه‌های متعدد داخلی و خارجی، شروع به دریافت تسهیلات و اعتبارات ریالی و ارزی در داخل و خارج از ایران و از بانک‌های مختلف کرد و گروه صنعتی‌صفا، فعالیت خود را در دهه هشتاد در زمینه‌های مختلفی همچون صنایع فولاد، سازه‌های فلزی، صنعت پلیمر، سیم و کابل، نوشت‌افزار، صنایع غذایی و آموزش علمی کاربردی گسترش داد.
محمد رستمی صفا در خرداد سال 1326 در تهران و در خانواده ای بازرگان در حوزه آهن و فولاد به دنیا آمد. وی در ادامه راه پدر و با توجه به تحصیلات مرتبط، تجارت خانوادگی را از روال سنتی به فعالیت تولید صنعتی در صنایع فولاد تبدیل نمود.
اتهام‌های فساد مالی
رستمی صفا تا سال ۱۳۹۳ از استرداد تسهیلات ارزی و ریالی امتناع و بخش عمده‌ای از این تسهیلات را به خارج از کشور منتقل کرده بود، در اسفندماه همان سال علیه محمد رستمی صفا، شرکا و معاونین وی اعلام جرم صورت گرفت و در نهایت در اوایل سال ۱۳۹۴ بازداشت شد. پس از تشکیل پرونده، علی‌رغم اینکه دادسرای تهران به منظور جلوگیری از هرگونه اخلال در واحدهای تولیدی متعلق به رستمی صفا و وصول مطالبات بانک، فرصت بسیار زیاد در اختیار وی گذاشته بود، این فرد با دست‌آویزهای مختلف از انجام این مهم امتناع کرد تا اینکه پرونده اتهامی محمد رستمی صفا و سایرین با صدور کیفرخواست به شعبه دوم دادگاه ویژه رسیدگی به جرایم اقتصادی ارسال و ارجاع شد.
قاضی زرگر در دادگاه رستمی صفا ضمن اعلام رسمیت جلسه بیان کرد: «قراردادی که بسته شده و قولی که داده شده باید به آن عمل شود، بر اساس مدارک پرونده سال ۸۲ آخرین فرجه تسویه حساب بوده‌است اما اکنون در سال ۱۴۰۰ هنوز تسویه صورت نگرفته‌است. این پرونده از بزرگ‌ترین پرونده‌های بانکی کشور است که متهم ردیف اول و سایر متهمان از ابربدهکاران کلان هستند؛ گردش کار این پرونده از سال ۸۳ تنظیم شده‌است و طرف طلبکار و شکات این پرونده بانک‌های ملی، پارسیان، تجارت، توسعه صادرات و سپه هستند. در این پرونده برای ۷ نفر کیفرخواست صادر شده، بر این اساس متهمان برای تولید و واردات تسهیلاتی اخذ کردند اما با رفتارهای مجرمانه، صورت‌های مالی غیرواقعی، فاکتورهای جعلی و با تبانی با برخی از مدیران ارشد و میانی بانک‌ها کالایی وارد نکردند و بخش بزرگی از منابع ارزی و ریالی کشور به یغما رفته‌است. گروه رستمی صفا با رانت؛ میلیون‌ها یورو، درهم، دلار و ین گرفته‌اند. در بانک پارسیان بالغ بر ۷۶ میلیون یورو، ۷۵ میلیون دلار، ۲ میلیارد ین ژاپن و ۷ میلیون و ۶۰۰ هزار درهم اخذ شده‌است و حدود ۶۵ هزار میلیارد ریال از بانک پارسیان تسهیلات گرفته شده‌است. در خصوص بانک ملی در قالب اعتبار اسنادی ۹۴ میلیون یورو، ۴۹ میلیون دلار و ۳۹۵ میلیارد ریال اخذ شده‌است. در خصوص بانک تجارت ۵۵ میلیون یورو و ۲۳۵ میلیارد ریال اخذ شده‌است. در خصوص بانک سپه حدود ۹ میلیون و ۱۰۰ هزار دلار، ۵۳ میلیون یورو و بالغ بر ۶۰۰ میلیارد ریال اخذ شده‌است. در خصوص بانک توسعه صادرات بالغ بر ۶۷ میلیون یورو، بیش از ۸ میلیون دلار و ۳۲ میلیون دلار در قالب تسهیلات ارزی دریافت شده‌است که با جعل و صورت‌های مالی غلط بوده‌است.»
نماینده دادستان با تشریح اسامی و عناوین اتهامی متهمان این پرونده گفت: متهم ردیف اول محمد رستمی صفا مدیر عامل شرکت نورد متهم به مشارکت در اخلال در نظام پولی و ارزی کشور به نحو عمده از طریق قاچاق عمده ارزی با خروج غیرقانونی منابع ارزی دریافتی از بانک‌های شاکی به خارج از کشور از طریق ارائه اسناد غیرواقعی است. متهم ردیف دوم مهدی رستمی صفا و متهم ردیف سوم امیرحسین رستمی صفا متهم به مشارکت در اخلال در نظام پولی و ارزی کشور به نحو عمده از طریق قاچاق عمده ارز با خروج غیرقانونی منابع ارزی دریافتی از بانک‌های شاکی به خارج از کشور در قالب قراردادهای غیرواقعی هستند. متهم ردیف چهارم غلامحسین عباسی متهم به معاونت در اخلال نظام پولی و ارزی کشور به نحو عمده از طریق قاچاق عمده ارز با خروج غیرقانونی منابع ارزی دریافتی از بانک‌های شاکی به خارج از کشور است. در ادامه نماینده داستان گفت: متهمان ردیف‌های پنجم و ششم پرونده، آقایان توفیق مجدپور و مرتضی رمضانی قمی متهم هستند به مشارکت در اخلال در نظام پولی و ارزی کشور به نحو عمده از طریق قاچاق عمده ارز با خروج غیرقانونی منابع ارزی دریافتی از بانک‌های شاکی به خارج از کشور. جعفرزاده افزود: متهم ردیف هفتم پرونده حسین مصیب‌زاده متهم است به مشارکت در اخلال در نظام پولی و ارزی کشور به نحو عمده از طریق قاچاق عمده ارز با خروج غیرقانونی منابع ارزی دریافتی از بانک‌های شاکی به خارج از کشور در قالب قراردادهای غیرواقعی.
شاکیان پرونده گروه رستمی صفا
شاکیان پرونده رستمی صفا عبارتند از:
- بانک پارسیان
- بانک ملی
- بانک تجارت
- بانک توسعه صادرات
- بانک سپه
قوه قضاییه در کنار رسیدگی به این پرونده به دنبال بازگشت مطالبات به شبکه بانکی کشور نیز بوده است.
تخلفات گروه رستمی صفا
طبق گزارش ضابطان قضایی، گزارشات واصله و شکایت مدیران بانک پارسیان و اطلاعات جمع‌آوری شده از سایر بانک‌های دولتی و خصوصی، رئوس تخلفات محمد رستمی صفا عبارتند از:
- خودداری از پرداخت معوقات بانکی
- خروج سرمایه از کشور
- ارائه گزارش خلاف واقع به بانک‌ها
- دیسکانت اعتباری اسنادی
رستمی‌صفا با توسل به تهیه اسناد خلاف واقع نسبت به جذب تسهیلات ارزی کشور اقدام کرده و از طریق گشایش اعتبارات اسنادی و عدم انجام واردات کالا، ارقام قابل توجهی را از کشور خارج کرده است.
رستمی‌صفا علاوه بر سرمایه‌گذاری عظیم در امارات متحده عربی بخشی از ثروت خود را در کشور‌های آمریکا، انگلیس و سوئیس سرمایه‌گذاری کرده است
اتهامات متهمان اصلی پرونده گروه رستمی صفا
متهمان اصلی پرونده گروه رستمی‌صفا عبارتند از: محمد رستمی‌صفا مهدی رستمی‌صفا و امیرحسین رستمی‌صفا.
جزییات تخلفات گروه رستمی صفا در راستای دریافت تسهیلات و اعتبارات
- ارائه اطلاعات خلاف واقع جهت اخذ تسهیلات
- ارائه فاکتورهای صوری
- ارائه صورت‌های مالی ساختگی
- عدم واردات کالا‌های مورد ادعا به منظور دریافت اعتبارات ارزی
- عدم ارائه اسناد مثبته گمرکی در خصوص گشایش‌های اعتباری
- مصرف تسهیلات در غیر از محل خود
- تخلفات ناشی از تبانی متهم با برخی مدیران ارشد و میانی بانک‌ها
- ارسال اطلاعات خلاف واقع به بانک مرکزی
- بیش ارزش‌گذاری ملک‌های تهاتری
- عدم توجه به تسویه بدهی بانک از محل تسهیلات بانکی
- عدم توجه به تذکرات بانک مرکزی در عدم پرداخت تسهیلات به متهم
- تخلفات متعدد جهت پنهان کردن موضوع معوقات متهم
- اخذ تسهیلات از سیستم بانکی به نام نزدیکان و معتمدین
شرکت‌های محمد رستمی صفا
محمد رستمی‌صفا، در طول فعالیت خود، تحت عنوان رئیس هیات مدیره و مدیریت این شرکت‌ها تسهیلات و اعتبارات دریافت کرده است:
- رئیس هیات مدیره شرکت نورد و پروفیل ساوه
- رئیس هیات مدیره شرکت گروه صنعتی آمل
- هیات مدیره شرکت صنعتی و تولیدی استاد
- رئیس هیات مدیره شرکت خیام استیل
- رئیس هیات مدیره و مدیر عامل شرکت نورد و لوله صفا
- رئیس هیات مدیره شرکت نورد و گالوانیزه سروش ری
- مدیر عامل و رئیس هیات مدیره شرکت نورد و پروفیل ساوه
- مدیر عامل شرکت نورد و لوله صفا طوس
رستمی‌صفا و بستگان او در کارخانه‌های دیگری نیز رئیس یا ذینفع بودند و در برخی موارد از طریق آن‌ها تسهیلات دریافت می‌کردند:
- کارخانه‌های نورد و لوله کارون
- کارخانه‌های کشت و صنعت صفا در محموداباد
- کارخانه‌های ذوب آهن و نورد البرز (شرکت فولاد البرز تاکستان سابق)
- شرکت نورد و لوله صفا توس
- شرکت نورد و لوله ساوه
- مدیر شرکت نورد و لوله ادپیکو در شهر ابوظبی امارات عربی
- شرکت ساتیکو
- شرکت الفا استیل
- کارخانه‌های سازه‌های فلزی و ماشین آلات صفا
- سازه‌های فلزی صفا
- ضامن و ذینفع اصلی تسهیلات ارزی و ریالی شرکت برادران مجدپور و مرتضی رمضانی‌قمی
