این روزها بودجه از طرف دولت به مجلس ارائه شده است، بودجه ای که دخل و خرج یک سال اقتصاد ایران را بررسی می کند، اما برای اینکه بتوانیم بودجه خوب بنویسیم ابتدا باید تعریف خوبی از اقتصاد ایران داشته باشیم.
اقتصاد ایران اقتصادی نفت زده است و دولت‌ها این نفت را بر سر سفره بودجه آورده اند، خام فروشی نفت باعث شده سرچشمه دزدی و فساد و رانتخواری در ایران شکل بگیرد. وقتی یک منبعی را بی مهابا و بدون نظارت هزینه می کنید آینده اقتصاد چیزی بهتر از امروز نمی شود.
گاها نهادهای نظارتی هم در رانت نفتی در طی سالیان شریک شده و در برابر تخلفات سکوت کرده‌اند، بنابراین می بینیم اساس بودجه در اقتصاد ایران سرچشمه نابسمانی در نظام اقتصادی شده است در صورتی که بودجه باید سرچشمه نظم و برنامه های اقتصادی پنج ساله توسعه باشد.
اساسا نفت نباید در بودجه هزینه شود و تنها در صندوق توسعه ملی برای تقویت رونق تولید از آن استفاده شود، بخشی از آن به شرکت های دولتی و خصوصی وام داده شود تا تولید تقویت شود.
در زمانی که درگیر تحریم و جنگ اقتصادی هستیم و غارتگری به نام ترامپ صدمه جدی به اقتصاد ایران زده است، در این حالت بودجه نیز به روند دشمن کمک کرده است، یک بار هم که شده باید به سمت نظم در هزینه ها می آمدیم، مانند بچه پولداری شده ایم که ارث پدری را بی محابا خرج می کند و کاری برای بهینه مصرف کردن ندارد.
آسیب به اعتبار صندوق توسعه ملی
به هر بهانه ای به صندوق توسعه ملی آسیب وارد شده است. صندوق توسعه ملی قرار بود در جهت توسعه کشور به کار گرفته شود، مصارف استفاده از صندوق توسعه ملی توسعه ای نیست و اگر اینگونه بود بسیار مناسب بود، پیشنهاد بنده این است که دولت از صندوق توسعه ملی مبلغی را به شرکت های دولتی وام بدهد و برای آنان شرط بهینه شدن کسب و کار را بگذارند، تا زمانی که بودجه بی محابا با چانه زنی و زور تعیین شود تمام نهادهای دولتی که از دولت بودجه می گیرند با تمام توان از دولت بودجه بیشتری اخذ می کنند و در این باره نیز پاسخگو نیستند.
چرا بخش تولید ایران ضعیف است، زیرا مالیات، عوارض و انواع مزاحمت ها آن را آزار می دهد، در حالی که بخش پنهان و بخش قاچاق، غیرمولد و نازای اقتصاد ایران سودهای 3 رقمی را کسب می کند و هیچ مالیاتی نیز پرداخت نمی کنند، به گفته رئیس امور مالیاتی 150 هزار نفر درآمد میلیارد به بالا در ایران داریم که هیچ پرونده مالیاتی ندارند، برای یک بار هم شده از این بخش های پنهان و ضد توسعه ای مالیات اخذ می کردیم، از طرف دیگر مالیات محصولات نوآور و دانش بنیان و شرکت های استارت آپی مولد را مشمول مالیات های 90 درصدی قرار می دادیم که بتوانند نفس بکشند و به کسب و کار خود ادامه دهند.
نظام کارمزدی به جای نام دستمزدی
باید نظام کارمزدی را جایگزین نظام دستمزدی کنیم، بودجه باید بهره وری را در کشور بالا ببرد و تا زمانی که بهره‌وری در کار مدنظر مسئولان نباشد تولید و اشتغال مولد شکل نخواهد گرفت.
چه استدلالی پشت این بودجه نویسی است؟، آیا نباید بخشی از دستگاه ها تحت فشار قرار می گرفتند تا به فکر اصلاحات ساختاری بیفتیم؟، پارسال دولت از طریق افزایش نرخ ارز و امسال از طریق افزایش نرخ بنزین کسری بودجه را پوشش داد.
چرا در اقتصاد ایران نوسان گیر نداریم؟
ضربه گیر و نوسان گیر در اقتصاد تنها مالیات بر سوداگری است، نماینده های مجلس و اعضای دولت فردا چه جوابی پیش خدا خواهند داشت؟، تمام کشورهای مترقی مالیات بر سوداگری دارند و این نوع مالیات به نفع مردم است و باعث می شود یک عده به یک باره هجوم به بازارهای مختلف مانند ارز، سکه و مسکن را نیاورند و اگر هم به این بازارها وارد شدند یک ترمزی به نام مالیات بر سوداگری جلوی آنان را خواهد گرفت. اگر مالیات بر سوداگری تصویب و اجرایی نشود امکان مبارزه با پولشویی و فساد و رانت در کشور به وجود نخواهد آمد.
وضعیت در نهایت این گونه می شود که این سوال هر روز ذهن مردم را درگیر خواهد کرد که قیمت دلار در ایران امروز چنده؟ و اقتصاد ایران روز به روز ضعیف تر می شود، زمانی که قیمت دلار نسبت به ریال افزایش پیدا می کند مسئولان دولتی به جای تلاش برای افزایش قیمت دلار و کم کردن بار تورمی از روی دوش مردم می گویند قیمت های حامل های انرژی نسبت به دنیا ارزان شده و باید باز بنزین را گران کنیم، دولت تا به کی می خواهد این چرخه را ادامه داده و یک بار برای همیشه این مشکل را حل کند؟
برای مبارزه با تحریم های ظالمانه اقتصادی آمریکا، ابتدا باید اقتصاد ایران را تمیز کرده و از شر فساد خلاص شویم، قانون سوت زنی را تصویب کنیم، و با حیف و میل های بودجه مبارزه کنیم. بودجه باید تولید و صادرات محوری را تشویق کند، شفافیت و تشویق و تنبیه شرکت های دولتی عامل دیگری است که می تواند تولید را تقویت کند.
