به کرات شنیده ایم که مردم به خرید خودروی داخلی تمایلی ندارند زیرا کیفیت این خودروها پایین است و نمی توانند ذائقه مشتریان خود را تامین کنند .
در روزهای اخیر که در پیچ تند تاریخ اقتصاد کشور با احتیاط به جلو می رانیم، بنا به اخبار موثق در خصوص پیشنهاد خودروسازان مبنی بر افزایش 17درصدی قیمت خودرو، شاهد پیش فروش محصولات یکی از شرکت های خودروساز با ذکر مفاد شرایط ویژه بخشنامه فروش" قیمت نهایی خودرو در این شرایط، در زمان تحویل تعیین خواهد شد" که نظر همگان را جلب می نماید، شاهد فروش بیش از هزار میلیارد تومانی این شرکت و هجوم مردم برای خرید خودرو هستیم. پر واضح است تفهیم این دو مهم اذهان عموم و متخصصین تحلیل گر را دچار تناقض مینماید. اگرچه در فرهنگ ما ایرانیان کالایی گران شود عده ای به بازار هجمه می دهند و تحریم و نخریدن و یا از خرید طفره رفتن در کار نیست.
هم اکنون در کشور، صنعت خودروسازی پس از صنایع نفتی، نظامی و امنیتی، مهمترین صنعت ایران محسوب میشود . اما از وضعیت مطلوب و مورد دلخواه برخوردار نیست و با بکارگیری ظرفیت کامل منابع موجود پیش نمیرود و قابلیت رقابت با صنایع دیگر دنیا را کسب نکرده است و با توجه به اینکه بیشتر محصولات صنعت خودروسازی ایران مونتاژ است اما از جایگاه خوبی در کشور و جهان برخوردار نیست.
بدیهی است اگر یک فرآیند تولید توجیه اقتصادی داشته باشد، میتوان انتظار داشت که کیفیت آن هم بهبود پیدا کند اما متاسفانه در این سال ها با عنایت به نظر متخصصین اقتصاددان، فرآیند تولید خودروی ما اقتصادی نیست، کیفیت خودروها نیز کاهش پیدا کرده است و جذب مشتری راضی کم شده و تجربه خوبی از خرید ندارند.
صنعت خودروسازی انحصاری شرکت های تولید خودرو در ایران به دلیل وابستگی به دولت هماره تحت تاثیر تغییرات سیاسی بوده و چشم به حمایت های مشفقانه دولتی دوخته است . با این حال چالش های داخلی و خارجی پیش روی این صنعت در ایران نتوانسته است همگام با تحولات جهانی حرکت کند و در بازارهای رقابتی حرفی برای گفتن داشته باشد در این شرایط، خودروسازها برنامه ریزی برای محدودیت در افزایش ظرفیت تولید ندارند چه بسا که در اوضاع کنونی اقتصادی کشور گاها مجبورند حتی یک قطعه مشخص خود را نیز از طریق چندین قطعه ساز مختلف تامین نمایند و همین مساله موجب بروز مشکلات عدیده از جمله عدم سازگاری بین قطعه های یک خودرو می شود و برآیند این چالش ها باعث شده خودروهای داخلی کشور نسبت به نمونه های خارجی از کیفیت پایین و قیمت بالا برخوردار شوند و پیامدهایی چون افزایش تصادفات جاده ای و آلودگی هوا را بر کشور تحمیل نمایند. شایان ذکر است با وجود بازار خودرو انحصاری متقاضیان گزینه های متنوعی برای انتخاب ندارند و استقبال از خودروهای ایرانی دال بر کیفیت آن نیست.
منصفانه و به عدالت رفتار نماییم، اگرچه مدیران ارشد صنعت خودروسازی کشور با بهره گیری از مدیریت دانش برای بهبود فرآیندهای کاری شرکت و دستیابی به بهره وری و کیفی شدن محصولات مصر هستند و نیز در جهت دستیابی به دانش CEM یا "Customer Experience Management" استراتژی مهم در راستای فروش بیشتر و کسب رضایت مشتری و ایجاد وفاداری، در حال ممارست میباشند، اما شایسته است شرکت های خودروسازی به صورت واقعی درصدی بیش از رقم امروز را به تحقیق و توسعه (R&D) اختصاص داده و به سرعت در پی تنوع و توسعه محصولات برآیند. نه فقط به تغییرات ناچیزی در شکل قطعاتی مثل چراغ و یا آینه و ...اکتفاء نمایند بلکه به کیفی شدن و افزایش بقای مناسب تر و سریع تر و امنیت در صنعت خودروسازی که شعار امروز تجارت است بپردازند.
بس نکته غیر حسن بباید که تا کسی مقبول طبع مردم صاحب نظر شود.
نویسنده: فرحنازغلمانی، پژوهشگر گروه مدیریت و تعالی عملکرد پژوهشکده مطالعات توسعه جهاد دانشگاهی
