دراین مقاله از سری مقاله های اختصاصی سلامت اطلاع نیوز به موضوع تکرر ادرار ، درمان، دلایل و علائم و نشانه های آن می پردازیم. فراموش نکنید که در انتهای مطلب ما را از نظرات با ارزش خود آگاه سازید.
اگر شما نیز روزانه به دفعات بالا برای دفع ادرار به دستشویی می روید ممکن است دچار این بیماری شده باشید. این مشکل روتین زندگی شما را بهم می زند، خواب راحت را از شما می گیرد و ممکن است نشانه ای از یک بیماری خطرناک تر باشد.
مردم زیادی با تکرر ادرار زندگی می کنند، وقتی که شخص بیش از 3 لیتر ادرار در طول یک شبانه روز دفع کند؛ اغلب اوقات یک دلیل ساده برای این مشکل وجود دارد و قابل درمان است.
برخی اوقات نیز تکرر ادرار به سبب مشکلی جدی تر بوجود آمده که تشخیص زودهنگام این مشکل می تواند درمان آن را نیز ساده تر کند.
فهرست مطالب: (با کلیک بروی عناوین به توضیحات بیشتر هدایت می شوید.)
نکات اصلی درباره تکرر ادرار
چند نکته کلیدی که باید درباره تکرر ادرار بدانید را بازگو می کنیم، اطلاعات بیشتر در ادامه مقاله قابل مطالعه است.
- تکرر ادرار با بی اختیاری ادرار متفاوت است
- اکثر افراد روزانه 6 تا 7 بار ادرار می کنند. تعداد بالاتر از این می تواند علامت تکرر ادرار باشد البته عادت های افراد متفاوت است.
- این مساله وقتی به یک مشکل تبدیل می شود که زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده باشد.
تکرر ادرار اغلب با برخی تمرین ها قابل درمان است اما اگر شخص بدلیل دیابت به این مشکل دچار شده باشد به معاینات و درمان های بیشتری احتیاج پیدا خواهد کرد.
تکرر ادرار چیست؟
ادرار راهی است که بدن برای دفع مایعات اضافه از آن استفاده می کند. ادرار شامل آب، اسید اوریک، اوره و مواد سمی فیلتر شده در بدن است. کلیه ها نقش اصلی این فرآیند را بازی می کنند.
ادرار تا زمانیکه به نقطه آستانه تحمل برسد در مثانه باقی می ماند و در زمان مشخصی شما احساس می کنید که نیاز دارید به دستشویی بروید.
تکرر ادرار با بی اختیاری ادرار که به عدم کنترل شخص یا کنترل کم بروی مثانه گفته می شود، کاملا متفاوت است. تکرر ادرار تنها به معنی نیاز به دستشویی رفتن آنهم چندین مرتبه بیشتر از حد معمول در روز گفته می شود.
ممکن است هر دو مشکل تکرر و بی اختیاری ادرار هم زمان پیش آیند اما این دو موضوع کاملا متفاوت هستند.
اکثر افراد روزانه بین 6 تا 7 بار برای ادرار به دستشویی می روند.
"تکرر ادرار به زمانی گفته می شود که بیش از 7 بار در 24 ساعت احتیاج به دفع ادرار پیدا می کنید در حالیکه 2 لیتر مایعات مصرف کرده اید."
بهرحال، اکثر افراد وقتی برای درمان تکرر ادرار به پزشک مراجعه می کنند که این موضوع به معضلی جدی تبدیل شود. برای کودکان نیز از آنجایی که مثانه کوچکتری دارند زیاد به دستشویی رفتن طبیعی است.
دلیل تکرر ادرار چیست؟
ادرار یک فرآیند پیچیده که سیستم های مختلف بدن را شامل می شود، دارد. برخی تغییرات در بدن می توانند باعث شوند سیستم دفع ادرار فعال تر از قبل شود.
عادات غلط سبک زندگی ، مانند نوشیدن مقدار زیادی مایعات، مخصوصا اگر حاوی کافئین یا الکل باشند منجر به این مشکل می شوند. این مشکل در شب که چرخه خواب شما را بر هم می زند بیشتر محسوس می شود و ممکن است در دراز مدت به یک عادت تبدیل شود.
هم چنین، تکرر ادرار ممکن است نشانه مشکلات کلیه یا میزنای، مشکلات مجرای ادرای یا بیماریهای دیگر مانند دیابت باشد و یا از بارداری یا مشکلات پروستات نشات بگیرد.
دلایل دیگر تکرر ادرار:
- اضطراب
- داروهای ادرارآور، مانند کلرتیازید
- غدا و نوشیدنی هایی که مانند داروهای ادرار آور عمل می کنند.
- ضربه به سر و یا مشکلات ناشی از سیستم عصبی مغز
- عفونت مجرای ادراری
- تومور در مجرای ادراری
- عفونت و التهاب مثانه
- سندروم مثانه فعال overactive bladder (OAB) syndrome
- سرطان مثانه
- سنگ کلیه و مثانه
- بی اختیاری در ادرار
- اثر پرتودرمانی لگن
- التهاب دیورتیکولیت روده بزرگ
- بیماریهای آمیزشی مانند عفونت کلامیدیا
علائم
اصلی ترین نشانه و علامت مبتلایی به تکرر ادرار دفعات بالای ادرار در روز است. اگر علائم دیگری نیز وجود داشته باشد احتمال اینکه بیماری اصلی دیگری وجود داشته باشد قوت می گیرد.
Nocturia، به بیماری ای گفته می شود که بایستی در شب برای دفع ادرار بیدار شوید و ممکن است نشانه دیابت باشد.
علائم دیگر تکرر ادرار که نیاز به توجه بیشتری دارند:
- درد یا ناراحتی حین ادرار کردن
- ادرار خونی، کدر یا به رنگ های غیر معمول
- کنترل سخت ادرار یا بی اختیاری کامل
- سختی در دفع ادرار با وجود تحت فشار بودن
- خروج بی اختیار ادرار حتی چند قطره
- عطش زیاد غیر معمول
- تب و لرز
- حالت تهوع
- درد کمر و پهلو
اگر علائم دیگری تجربه می کنید و یا تکرر ادرار زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده حتما به پزشک مراجعه کنید.
تکرر ادرار ممکن است به علت عفونت کلیه باشد، اگر به آن بی توجهی شود ممکن است به کلیه آسیبی جدی وارد کند. هم چنین ممکن است از طریق گردش خون عفونت در بدن پخش شود که می تواند برای سلامت کلی شما خطری جدی بیافریند.
نحوه تشخیص
پزشک سوابق پزشکی شما را بررسی می کند و از شما درباره تعداد دفعات ادرار در روز و علائم دیگری که تجربه می کنید می پرسد.
سوالات احتمالی پزشک:
- توضیح کلی درباره اینکه مشکل شما از چه زمانی آغاز شده و چقدر شدت دارد و در کدام ساعات روز تجربه سختتری دارید؟
- داروهایی که مصرف می کنید
- چقدر مایعات می نوشید
- تغییر وضعیت رنگ، بو و غلظت ادرار
- مصرف کافئین و الکل
آزمایش های احتمالی:
- آزمایش ادرار برای تشخیص هرگونه موارد مشکوک
- تصویربرداری از کلیه ها
- عکس برداری و سی تی اسکن لگن و روده
- آزمایش های نورولوژی
- آزمایش های تشخیص بیماریهای مقاربتی
مردان برای معاینه به پزشک اورولوژیست (متخصص مجرای ادرار) و زنان به پزشک زنان مراجعه می کنند.
آزمایش نوار مثانه یا تست اورودینامیک
این آزمایش نحوه عملکرد مثانه را در نگهداری و دفع به موقع ادرار بررسی می کند. هم چنین وضعیت مجرای ادراری را به طور کامل آزمایش می کند.
این آزمایش مسائل زیر را بررسی می کند:
- زمان تولید ادرار توسط سیستم دفع ادرار بدن را ضبط می کند.
- توانایی قطع ادرار در حین دفع
- برای بررسی این معیارها، کارشناس از موارد زیر استفاده می کند:
- دستگاه های عکس برداری از مثانه حین پر شدن و خالی شدن
- اندازه گیری فشار داخلی مثانه
- سنسورهایی برای ضبط حرکات ماهیچه ها و سیستم عصبی مجرای ادراری
ممکن است از بیمار بخواهند تا میزان مایعات مصرفی و قرصهایش را پیش از آزمایش تغییر دهد.
ممکن است لازم باشد تا با مثانه پر به کلینیک بروید.
درمان تکرر ادرار
درمان تکرر ادرار وابسته به درمان بیماری ای که موجب آن شده، است.
اگر آزمایشات نشان داد که دیابت علت این مشکل است، درمان دیابت مساله اصلی مورد بحث قرار می گیرد.
اگر مساله اصلی عفونت کلیه بود، راه حل اصلی آنتی بیوتیک ها و قرص های مسکن می شود.
اگر مشکل سندروم بیش فعالی مثانه باشد، پروسه درمانی آنتی‌کولینرژیک مورد استفاده قرار می گیرد. این پروسه از فعالیت غیر طبیعی مثانه و انقباض یکباره و بی دلیل آن جلوگیری می کند.
تمرین های مناسب برای درمان تکرر ادرار
درمان های زیر در صورتی مناسب هستند که تکرر ادرار شما ناشی از بیماری دیگری نباشد:
ورزش کگل: تمرینات کگل ، تمرینی به صورت انقباض و رها کردن ماهیچه ها است که تمرکز آن روی عضلات پایین لگن یا دیافراگم لگنی است که بین پاها و نزدیک به اندام تناسلی قرار گرفته است. پیشتر در مقاله ای کامل به آموزش تصویری تمرین کگل پرداختیم که می توانید با مراجعه به لینک آن به اطلاعات بیشتر دسترسی داشته باشید.
بیوفیدبک: شیوه‌ای تکمیل‌کننده و جایگزین برای دارو درمانی است که در آن می‌آموزیم عملکردهای بدن از جمله ضربان قلب را با کمک ذهن کنترل نماییم. در این شیوه بیمار هوشیاری بیشتری نسبت به فعالیتهای بدنش پیدا می کند و این آگاهی به او اجازه می دهد تا کنترل بیشتری روی عضلات لگن پیدا کند.
تمرین مثانه: این تمرینات شامل تمرین کردن نگه داشتن ادرار برای مدت زمان بیشتری در مثانه می شود. این تمرینات باید 2 تا 3 ماه بصورت پایدار تکرار شوند.
بررسی میزان مصرف مایعات: ممکن است دلیل تکرر ادرار شما به سادگی نوشیدن بیش از حد مایعات باشد.
پیشگیری
رژیم غذایی سالم و سبک زندگی فعال می توانند فعالیت مجرای ادراری را تنظیم کنند.
الکل مصرف نکنید و مصرف کافئین را کنترل کنید و غذاهای ادرارآور و محرک مثانه مصرف نکنید، مانند شکلات، غذای تند و شیرینی های فرآوری شده.
خوردن غذای سرشار از فیبر به درمان یبوست کمک می کند که خود به فعالیت بهتر مجرای ادراری می انجامد، چرا که روده بزرگ ممکن است به مثانه فشار وارد کند.
