ممنوعیت فروش دلار به مسافران راهی ایران از عراق

به نظر می آید که بانک مرکزی کشور عراق با این اقدام که به مسافران راهی ایران دلار نمی فروشد پا را از تحریم ها فراتر گذاشته است، واقعا پای تحریم ها وسط است یا موضوع دیگری اتفاق افتاده است؟

امروز می خواهیم این موضوع را کمی مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم و ببینیم می توانیم برای اقدام بانک مرکزی عراق دلیل موجهی پیدا کنیم یا خیر؟

برای مشاهده آخرین اخبار دلار کلیک کنید

البته قیمت دلار امروز در بازار های ایران به شدت در حال کاهش است و همین موضوع می تواند خود نکته مثبتی در این رابطه باشد و دیگر مسافران عراقی براحتی نمی توانند مثل قبل در ایران ریخت و پاش های زیادی کنند. نکته بعدی اینجاست که با این اقدام بانک مرکزی عراق و عدم اجازه برای ورود دلار به ایران از طریق مسافران باعث این می شود که مسافران عراقی با خود دینار عراق وارد ایران کنند که همین باعث افت قیمت دینار در بازار های ایران می شود، که خود بانک مرکزی عراق هم بدون شک علاقه ای به این موضوع ندارد که قیمت دینار در ایران ارزان شود.

بانک مرکزی عراق که در چندین روز گذشته به تمام بانک ها و صرافی های این کشور اعلام کرده بود حق فروش دلار به قصد مسافرت به ایران را به هیچکسی ندارند و در ازای دلار می توانند به انها ارز های جایگزین فروخته شود. یک موضوع خیلی مهم نیز وجود دارد که عراق در ازای نفتی که از ایران می خرد هم دینار عراق پرداخت می کند. و البته این موضوع هم نیز آشکار است که دینار عراق هیچ گونه ارزشی در بین ارز های بین المللی ندارد و فقط کاربرد منطقه ای دارد.

اهمیت دلار در سطح جهان

در حال حاضر می توان به صراحت گفت که در دنیا بیش از 64 درصد بانک های مرکزی کشور های گوناگون از دلار به عنوان ذخیره ارزی استفاده می کنند، بر اساس گزارش های بانک جهانی بیش از 60 درصد از معاملات در دنیا با دلار انجام می شود. بصورت کلی باید گفت ارز رایج در دنیا دلار است که بعداز جنگ جهانی دوم توانست جایگاه خود را در بازار های جهانی تثبیت کند. قیمت دلار در دنیا بر اساس آیتم های زیادی مشخص می شود. پس از دلار در دنیا بیشترین آمار ذخیره ارزی مربوط به یورو است که در حدود 20% ذخیره ارزی بانک های مرکزی کشور های مختلف جهان است.

البته دولت ها درصدد هستند تا استفاده از دلار آمریکا را در معاملات خود کاهش دهند. روسیه، چین، اتحادیه اروپا به دنبال کاهش استفاده از دلار آمریکا در معاملات خود هستند. این روند از زمانی بیشتر شد که آمریکا تحریم های ظالمانه علیه کشورمان را بیشتر کرد و با استفاده از افزایش نرخ واردات برخی کالاها از ترکیه اقدام به اعمال فشار به این کشور نمود. روسیه برای معاملات خود با اروپا انجام شدن معامله را منوط به پرداخت هزینه ها به یورو کرده است. هم چنین درمعاملات میان روسیه و ایران هزینه ها یا بهروبل روسیه پرداخت میشود یا به صورتکالا به کالا انجام میگیرد. 

در ایران نیز به بازرگانان دستور داده شده تا معاملات خود را با یورو انجام دهند و اگر معاملات با دلار انجام پذیرد امکان ترخیص کالا از گمرک به بازرگان داده نخواهد شد. این اقدامات میتواند باعث شود تا قدرت زورگویی اقتصادی آمریکایی ها کمتر شود.
در ماجرای عراق باید دید که فقط بحث عدم اجازه ورود دلار به ایران است و بانک مرکزی عراق به جای دلار از ارز های معتبر دیگر مثل یورو استفاده خواهد کرد یا قصد دارد فقط دینار به ایران وارد کند، اگر فقط بحث دینار باشد و عوامل عراقی قصد استفاده دینار در تمام معاملات را داشته باشند آن وقت ما باید هزینه های زیادی را در این رابطه بپردازیم. بطور مثال ما نمی توانیم دینار عراق را برای معامله با کشور های دیگر استفاده کنیم و مجبوریم به نوعی از خود عراقی ها کالا بخریم که اصلا این موضوع امکان پذیر نیست زیرا کشور عراق نمی تواند این حجم از محصولات کشور ما را تامین کند، حجم صادرات ما به کشور عراق چندین برابر حجم واردات است و این موضوع باعث هزینه های زیادی برای کشور ما می شود و برای تبدیل دینار عراق به ارز های دیگر نیز باید هزینه هایی پرداخت کنیم. 

تحریم دلار

احمد مجتهد، استاد اقتصاد و عضو هیأت مدیره بانک سامان در این رابطه به ایرنا پلاس می‌گوید: گردشگران عراقی به‌جای دلار، می‌توانند یورو، دینار عراق یا هر ارز دیگری را با خود به ایران بیاورند. استفاده از دلار به‌ طور مشخص تحت تحریم آمریکا قرار دارد. چیزی که اکنون با آن درگیر هستیم، تحریم دلاری است و می‌توانیم از یورو یا ارزهای دیگر استفاده کنیم که قابل تبدیل است. قیمت یورو در ایران نیز از ثبات خوبی بهره می برد و میتوان ارز جایگزین مناسبی برای دلار آمریکا باشد.

مجتهد همچنین اظهار داشت: اگر قرار باشد پرداخت‌ها صرفاً با دینار عراقی صورت گیرد، مشکلاتی ایجاد می‌شود، زیرا کالاهای عراقی به ‌اندازه‌ای نیست که نیازهای کشور ما را مرتفع کند.

وی در ادامه می‌گوید: حجم صادرات ایران به عراق چندین برابر واردات ما از این کشور است و ما قادر نیستیم با دینار عراقی کار زیادی انجام دهیم و باید آن را به ارز دیگری تبدیل کنیم. البته فعلاً یورو مجاز شمرده شده و ورود آن به ایران از سمت گردشگران عراقی، مشکلی ندارد.

پیش بینی قیمت دلار در ایران

در بازار ایران از ابتدای امسال قیمت دلار به شدت دچار نوسان شده است و این موضوع باعث بروز مشکلات زیادی در اقتصاد داخلی ایران و قیمت کالاهای وارداتی و تولیدی شده است.

این نوسان قیمت دلار تا جایی در ایران پیش رفت که قیمت دلار از حدود 4هزار تومان در زمستان سال 96 به حدود 20 هزار تومان در اوایل پاییز سال 97 رسید، در همان اوایل مهر ماه بود که دولت به کمک قوه قضاییه وارد موضوع قیمت دلار در بازار شد و توانست این نوسانات را تا حد زیادی کنترل کند و از مهر ماه قیمت دلار به ثبات خیلی خوبی رسید و هر روز شاهد کاهش قیمت دلار در بازار بودیم.

پیش بینی قیمت دلار در ایران شاید قبل از تاریخ 10 مهر ماه خیلی کار ساده ای نبود و تحلیل و نظر های مختلفی در رابطه با قیمت دلار وجود داشت اما از تاریخ 10 مهر ماه به بعد قیمت ها دیگر افزایش پیدا نکرد و بلکه دولت توانست با کمک قوه قضاییه فضا را برای دلالان تنگ کند و همین موضوع باعث شد تا قیمت ها کنترل شود و هر روز شاهد کاهش قیمت هم باشیم. همین موضوع تا امروز ادامه داشته و باعث شده است قیمت دلار توسط دولت به کانال 12 هزار تومان بازگردد و دولت اطمینان داده است که این روند کاهشی قطعا ادامه پیدا خواهد کرد.