همواره به والدین توصیه می‌شود مراقبت مناسب و کافی از دندانهای شیری کودک خود داشته باشند.
در واقع دندانهای شیری در نهایت می‌افتند، اما تا زمان افتادن، این دندان‌ها نقش بااهمیت در کمک به کودک برای گاز گرفتن و جویدن غذا و نیز صحبت کردن مناسب دارند. به همین خاطر مراقبت منظم از دندان‌ها و روش صحیح مسواک زدن نقش مهمی در حفظ سلامت دهان و دندان کودک دارد.
حتی قبل از رشد اولین دندان‌ها در دهان کودک، لازم است لثه‌های نوزاد با ابزارهای مخصوص ماساژ داده و با گاز استریل یا پارچه مناسب تمیز شوند. پس از رشد دندانهای شیری، لازم است این دندان‌ها حداقل دو بار در روز با استفاده از مسواک دارای موهای نرم و آب شستشو داده شوند.
توجه داشته باشید کودکانی که دندانهای شیری آن‌ها دچار پوسیدگی یا کرم‌خوردگی می‌شود، به احتمال بیشتر در مقایسه با سایرین دچار کرم‌خوردگی و پوسیدگی دندانهای دائم می‌شوند. به همین خاطر لازم است برای کودک از خدمات و معاینات دندانپزشکی منظم و مناسب استفاده شود.
با وجودی که تمیز و سالم نگه داشتن دندانهای شیری از اهمیت برخوردار است، هنگامی که دندانهای دائم رشد خود را آغاز کردند، تمیز نگه‌داشتن این دندان‌ها به یک اولویت برای والدین تبدیل خواهد شد. در حقیقت دندانهای دائم برای تمام عمر کودک دوام و ماندگاری خواهند داشت و این مسئله اهمیت مراقبت از این دندان‌ها را دوچندان می‌نماید.
برای کمک به کودکان برای طریقه مسواک زدن صحیح می‌توان به نکات زیر توجه کرد.
گرفتن و هدایت دست کودک در زمان مسواک زدن به نحوی که حرکت دست کودک مناسب باشد.
استفاده از آینه برای کمک به کودک جهت مشاهده دندان یا دندان‌هایی که در حال تمیز شدن هستند.
جذاب کردن مسواک زدن برای کودک تا حد ممکن با استفاده از ابزارهایی مثل تایمر عروسکی که آهنگ مورد علاقه کودک را به مدت حدود دو دقیقه پخش می‌کند.
نباید به کودک خود اجازه دهید با مسواک در دهان دور خانه بدود، زیرا این شرایط می‌تواند باعث وارد شدن آسیب برای کودک به صورت تصادفی شود.
مراجعه به دندان‌پزشک برای بررسی وضعیت دندانهای کودک
هنگامی که اولین دندانهای شیری در دهان کودک ظاهر شد، بهتر است وضعیت دندان‌ها تحت معاینه دندان‌پزشک قرار گیرد. این شرایط باعث می‌شود کودک با مطب و دندان‌پزشک آشنا شود.
به این ترتیب دندان‌پزشک می‌تواند به پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک کرده و مشکلات دهان و دندان را در مراحل اولیه تشخیص دهد. به این ترتیب باز کردن دهان کودک جهت مشاهده وضعیت دهان و دندان‌ها توسط دندان‌پزشک می‌تواند یک تمرین مناسب برای آینده کودک باشد.
هنگامی که قرار است وضعیت دندانهای کودک خود را به دندان‌پزشک نشان دهید، سعی کنید درباره شرایط با کودک خود به خوبی صحبت کنید و این کار را در طول یک سرگرمی برای وی انجام دهید. انجام این کار می‌تواند از نگرانی کودک در جلسات ملاقات بعدی با دندان‌پزشک جلوگیری نماید.
در ادامه می‌توانید از معاینات منظم دهان و دندان با توجه به توصیه دندان‌پزشک به این منظور استفاده کنید.
روش صحیح مسواک زدن چیست؟
طریقه مسواک زدن مناسب به حداقل دو دقیقه زمان نیاز دارد. به هر حال اکثر والدین این زمان را به دقت رعایت نمی‌کنند و به همین خاطر معمولاً توصیه می‌شود از تایمر برای اطلاع دقیق از مدت زمان سپری شده برای مسواک زدن کودکان استفاده گردد.
برای مسواک زدن صحیح دندانهای کودک، لازم است از مسواک کوتاه با موهای نرم استفاده شده و به خط لثه، دندانهای عقب دهان، و نواحی اطراف پرکردگی، روکش یا سایر ترمیم‌ها، توجه خاص شود. به این ترتیب لازم است برای مسواک زدن و تمیز کردن دندانهای کودک به مراحل زیر توجه شود:
تمیز کردن سطح خارجی دندانهای بالا و سپس دندانهای پایین
تمیز کردن سطح داخلی دندانهای بالا و سپس دندانهای پایین
تمیز کردن سطح رویی دندان‌ها که برای جویدن استفاده می‌شود
تمیز کردن روی زبان با مسواک به منظور ایجاد بوی خوش دهان
مسواک را در زاویه ۴۵ درجه در برابر خط لثه قرار داده و سعی کنید با حرکت مسواک به سمت جلو و عقب و نیز حرکت چرخشی مسواک زدن را انجام دهید.
به آرامی سطح داخل دندان و سطح رویی هر دندان را مسواک زده و به این منظور از حرکت‌های کوتاه به سمت جلو و عقب استفاده کنید.
به آرامی زبان را به منظور پاک کردن باکتری از روی آن و ایجاد بوی خوش دهان مسواک بزنید.
نوع مناسب مسواک کودک چیست؟
اکثر دندان‌پزشکان حرفه‌ای اعتقاد دارند مسواک دارای موهای نرم بهتر مسواک برای پاک کردن پلاک و ذرات مواد غذایی باقیمانده بر روی دندان‌ها است. علاوه بر این معمولاً توصیه می‌شود از مسواک‌های دارای سر کوچک به این منظور استفاده شود تا به این ترتیب بتوان به تمام نواحی مختلف دهان کودک و نیز دندانهای عقب دهان دسترسی پیدا کرد.
در بسیاری از موارد، مسواک برقی نیز می‌تواند یک انتخاب مناسب برای مسواک زدن دندانهای کودک باشد. این مسواک‌ها می‌تواند به‌طور خاص برای کودکانی مناسب باشد که در ارتباط با مسواک زدن مشکل داشته یا مهارت‌های دست آن‌ها کامل نشده است.
اهمیت خمیردندان در مسواک زدن دندانهای کودک چیست؟
مهم است از یک خمیردندان مناسب برای مسواک زدن دندانهای کودک استفاده شود. امروزه انواع مختلفی از خمیردندان‌ها برای شرایط مختلف همچون پوسیدگی دندان، بیماری‌های لثه، جرم، لک دندان و حساسیت دندان‌ها در بازار موجود بوده و توسط افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به همین خاطر در بهترین حالت لازم است درباره خمیردندان مناسب برای کودک با دندان‌پزشک مشورت گردد.
چه مدت یک بار باید مسواک کودک عوض شود؟
زمانی باید مسواک کودک عوض شود که علائم فرسایش در آن مشاهده شده یا سه ماه از استفاده مسواک گذشته باشد. علاوه بر این بسیار مهم است که مسواک کودک پس از ابتلا به سرماخوردگی تعویض شود. در حقیقت موی مسواک می‌تواند جرم و باکتری را به خود گرفته و در هنگام استفاده مجدد پس از سرماخوردگی، احتمالاً باعث ایجاد عفونت مجدد برای کودک شود.
چه زمان باید نخ دندان کشیدن برای کودک شروع شود؟
به خاطر اینکه نخ دندان کشیدن می‌تواند ذرات مواد غذایی و پلاک ایجاد شده بین دندان‌ها را از بین ببرد و انجام این کار به صورت عادی از طریق مسواک زدن امکان‌پذیر نیست، لازم است نخ دندان کشیدن برای کودک از سن ۴ سالگی شروع شود. به هر حال با رسیدن کودک به سن ۸ سالگی، اکثر کودکان می‌توانند نخ دندان کشیدن را بدون کمک والدین انجام دهند.
سیلانت دندان چیست و چگونه می‌توان از نیاز کودک به آن مطلع شد؟
سیلانت دندان می‌تواند یک مانع بسیار موثر در برابر پوسیدگی بر روی دندان ایجاد کند. در واقع سیلانت‌ها یک پوشش پلاستیکی نازک هستند که بر روی سطح رویی دندانهای دائم عقب دهان که بیشتر از همه دندان‌ها دچار پوسیدگی می‌شوند، قرار می‌گیرند.
توجه داشته باشید کار گذاشتن سیلانت برای کودک دردناک نیست و در طول یک جلسه ملاقات با دندان‌پزشک انجام می‌شود. همچنین دندان‌پزشک می‌تواند درباره مناسب بودن استفاده از سیلانت دندان اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهد.
فلوراید چیست و چگونه می‌توان از دریافت مقدار مناسب فلوراید توسط کودک مطمئن شد؟
فلورایدتراپی یکی از بهترین روش‌های موجود برای محافظت از دندان‌ها در برابر پوسیدگی است. فلوراید یک ماده طبیعی است که می‌تواند باعث تقویت مینای دندان شود. امروزه در بسیاری از شهرهای بزرگ، فلوراید به مقدار مناسب به سیستم آب شهری اضافه می‌شود.
به همین خاطر شما می‌توانید از طریق تماس با شرکت‌های توزیع آب از مقدار فلوراید موجود در آن مطمئن شوید.
به هر حال در صورتی که آب شهری فاقد فلوراید است یا مقدار فلوراید موجود در آن کافی نیست، دندان‌پزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان کودک ممکن است به شما توصیه کنند از قطره‌ها یا دهان‌شویه‌های حاوی فلوراید علاوه بر خمیردندان‌های حاوی فلوراید برای کودک خود استفاده کنید.
