ماسوله در ۵۵ کیلومتری رشت در استان گیلان قرار دارد . این شهر در ناحیه ای کوهستانی و جنگلی در دامنه ای صخره ای با وسعت ۱۶ هکتار و ارتفاع ۱۰۵۰ متر از سطح دریای آزاد ساخته شده است . ماسوله در ۳۲ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن قرار دارد و از غرب به خلخال ، از شمال به ماسال و از جنوب به طارم محدود است .
این شهر طی شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است .
این شهرک هم اکنون رویارو با مسائلی مانند ریزش سنگ ، سیل ، رانش زمین ، زمین‌لرزه ، تصرف به منظور توسعه عمرانی و انسانی و تخریب و … می باشد .
زبان مردم ماسوله تالشی است . ماسوله دارای محله های ریحانه بر ، خانه بر ، مسجد بر ، کشه سر و اسد محله است .
قلل مهم ماسوله عبارت اند از :
شاه معلم ( شامولوم ) ، آسمان کوه ، لاسه سر ، تروشوم و کله قندی . که قله شاه معلم با ارتفاع ۳۰۵۰ متر بلند ترین نقطه استان گیلان می باشد .
تاریخ
حدود هشتصد تا هزار سال پیش مردمانی از نقاط مختلف سرزمین گسترده ایران به دلائل نا معلومی به منطقه ماسوله کوچ کردند . برخی از مردمان محلی نیز از منطقه ای به نام کهنه ماسوله واقع در 6 کیلومتری شمال غرب این شهر با این افراد همراه شدند . طی کاوش های انجام شده از محوطه باستانی کهنه ماسوله سفالینه هائی متعلق به قرون پنجم تا هشتم هجری قمری بدست آمده است که دقیق ترین مستندات قابل توجه تاریخی می باشند .
در ۱۰ کیلومتری بالاتر از ماسوله جدید ، ماسوله قدیم با آثار و بازمانده های انسانی از قبیل سنگ کوره و … در منطقه ای گسترده پراکنده شده است که جزء آثار باستانی بشمار می آیند.
معماری ماسوله
ماسوله دارای معماری منحصر به فردی است . محوطه جلوی خانه ها و پشت بام ها هر دو به عنوان پیاده رو استفاده می شوند. خیابان های کوچک و پله های بسیار به هیچ وسیله نقلیه موتوری اجازه ورود نمی دهد . معماری ماسوله در یک جمله توصیف می شود : حیاط ساختمان بالایی پشت بام ساختمان پایینی است . ساختمان ها معمولاً از دو طبقه تجاوز نمی کنند.
