دیروز آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان به ایالات متحده آمریکا سفر کرد تا با دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور دیدار و گفت و گو کند. در این سفر یک روزه، مرکل و ترامپ رایزنی ها و مذاکرات گسترده ای بر سر موضوعات جنجالی در نظام بین الملل در صورت گرفت. همپنین طرفین در این دیدار ، به بررسی مناسبات دوجانبه و دغدغه های مشترک دون آتلانتیکی خود پرداختند. اگرچه دیدار مرکل و ترامپ در فاصله دو هفته قبل از اعلام نظر نهایی رئیس جمهور آمریکا در خصوص توافق هسته ای با ایران صورت گرفت ، اما "برجام" اصلی ترین موضوع مورد بحث میان صدر اعظم آلمان و رئیس جمهور آمریکا نبود!
چنانچه از گزارش رسانه های غربی بر می آید، اصلی ترین هدف مرکل از مذاکره با ترامپ، رسیدن به توافقی کامل با کاخ سفید بر سر اختلافات اقتصادی بر سر اعمال تعرفه فولاد و آلومینیوم بوده است . اعمال تعرفه های گمرکی بر فولاد و آلومینیوم از سوی دولت آمریکا،منجر به خشم 28 عضو اتحادیه اروپا شده است. اگرچه ترامپ فعلا اعمال این تعرفه ها را بر کالاهای اروپایی به تاخیر انداخته است، اما برخی منابع آمریکایی اعلام کرده اند که تصمیم نهایی ترامپ در این خصوص غی قابل تغییر خواهد بود. موضوع دیگری که در مذاکرات صدر اعظم آلمان و رئیس جمهور آمریکا مورد بررسی قرار گرفت، به مناسبات این دو در ناتو باز می گشت. ترامپ همچنان اصرار می ورزد که اعضای ناتو باید هزینه های دفاعی و امنیتی خود را افزایش داده و بودجه بیشتری را در ناتو صرف کنند. این موضوع با مقاومت برخی اعضای ناتو مواجه شده است. از سوی دیگر، در داخل آلمان نیز مرکل نسبت به انعطاف در براب مواضع زورگویانه و سخت گیرانه رئیس جمهور آمریکا در قبال ناتو متهم شده است. همین موارد سبب شده است تا مرکل در دیدار اخیر خود به ترامپ، بار دیگر مواضع وی در ناتو را به نقد بکشد. با این حال به نظر نمی رسد که انتقادات مرکل تاثیری بر مواضع رئیس جمهور آمریکا داشته باشد! همان گونه که رسانه های غربی اعلام کرده اند، ترامپ همچنان به رویکرد سلبی خود در قبال دیگر اعضای ناتو ادامه خواهد داد.
با این حال، نوع موضع گیری سلبی و متفاوت مرکل در خصوص برجام در پایان دیدار با ترامپ در نوع خود قابل تامل بود.
همان گونه که پیش بینی می شد، مقامات اروپایی با اتخاذ رویکردی سیاسی و غیر حقوقی، مواضع خود را در قبال برجام به سود ایالات متحده آمریکا و دولت دونالد ترامپ تغییر دادند. به عبارت بهتر، نه تنها مقامات سه کشور اروپایی اقدامی در راستای مهار ترامپ و کارشکنی های وی در برجام صورت ندادند، بلکه با کاخ سفید در خصوص "تغییر برجام" وارد معامله ای سیاسی شدند. این قاعده در خصوص آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان نیز صادق است .اخیرا، پس از پایان دیدار صدراعظم آلمان و رئیس جمهور آمریکا، ترامپ و مرکل در کاخ سفید کنفرانس خبری مشترک برگزار کردند.
ترامپ گفت که در دیدار با مرکل با وی درباره ایران رایزنی کرده است. او با تکرار مواضع خصمانه و ادعاهای اثبات‌نشده خود علیه ایران گفت: «رژیم ایران بر آتش خشونت، خونریزی و هرج و مرج در سراسر خاورمیانه می‌دمد. ما باید اطمینان حاصل کنیم این حکومت به دستیابی به سلاح اتمی نزدیک هم نمی‌شود و ایران به اشاعه موشک‌های خطرناک خود و حمایتش از تروریسم پایان می‌دهد!»
مرکل نیز در اظهاراتی که قبلا مسبوق به سابقه نبوده است، اعلام کرد که توافق هسته ای با ایران به هیچ عنوان کامل نیست و تنها یک گام برای مهار اقدامات بد! ایران است.
همان گونه که مشهود است، مقامات اروپایی با اتخاذ رویکردی سیاسی و غیر حقوقی، مواضع خود را در قبال برجام به سود ایالات متحده آمریکا و دولت دونالد ترامپ تغییر داده اند. به عبارت بهتر، نه تنها مقامات سه کشور اروپایی اقدامی در راستای مهار ترامپ و کارشکنی های وی در برجام صورت ندادند، بلکه با کاخ سفید در خصوص "تغییر برجام" وارد معامله ای سیاسی شدند. این قاعده در خصوص آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان نیز صادق است .
واقعیت امر این است که اعلام رسمی شکست مکرون در سفر اخیر به ایالات متحده آمریکا ، انگیزه های مرکل برای تغییر نظر ترامپ در قبال توافق هسته ای با ایران را از بین برد. در چنین شرایطی، مرکل خودن یز ترجیح داد که بیشتر با مواضع واشنگتن همراه شود! به نظر می رسد طی روزهای منتهی به تاریخ 22 اردیبهشت ماه نیز مرکل و شرکای اروپایی وی، پیشنهاد جدیدی برای حفظ برجام ارائه ندهند. با این حال امکان معامله ای سیاسی میان مرکل و ترامپ بر سر برجام وجود دارد. معامله ای که همچنان دیپلماتهای اروپایی به دنبال تحقق آن تا 22 اردیبهشت ماه هستند. این معامله، همان انعقاد توافقی ثانویه و مکمل است که البته تنها میان واشنگتن و تروییکای اروپایی صورت خواهد گرفت. توافقی که ارزشی به لحاظ حقوقی و سیاسی برای ایران، روسیه و چین نخواهد داشت.
