مراغه که به باغ شهر ایران و پایتخت نجوم ایران شهرت دارد جزو ده شهر تاریخی ایران میباشد. سالانه گردشگران خارجی و ایرانی زیادی از مراغه دیدن میکنند. مراغه با فضای سبز و باغهای متعدد در داخل شهر همچنین رودخانه زیبای صوفی چای که از مرکز شهر میگذرد یکی از مهمترین مراکز توریستی و گردشگری در استان آذربایجان شرقی بحساب میآید، خیابانهای مشجر و درختان سر به فلک کشیده زیبایی خاصی به خیابانهای مراغه بخشیده است.
بهترین سوغات شهر مراغه چیست؟
1- حلوای مراغه
2- باسلوق و سجوق
3- صابون
4- خشکبار
5- عسل طبیعی
6- شکر پنیر
7- دوشاب
8- چرم
9- کباب بناب
10- فرآورده های دامی
جاذبه های طبیعی مراغه
چشمه آبگرم ایستی بلاغ
آب این چشمه، درمان بیشتر بیماری های پوستی، از جمله حساسیت های مخملی و... بیماری های رماتیسم، زانو درد، همچنین آرام بخش بسیاری ار بیماری های روانی و افسردگی محسوب می شود. این چشمه در اطراف خود انشعاباتی دارد که هر کدامشان مستقل هستند.
چشمه قره پالچیق
آب معدنی قره پالچیق در دامنه کوه سنجان قرار گرفتهاست. این چشمه در فصل تابستان جهت استحمام مورد استفاده اهالی آبادیهای اطراف و شهر مراغه قرار میگیرد. طبق تعریف مردم آب این چشمه دارای خواص طبی میباشند. وقتی از سربالاییهای دامنه کوه سنجان عبور میکنی تا به این چشمه برسی ظاهرا محال میبینی که اون بالا ابی وجود داشته باشه. وقتی به استخر چشمه میرسی باز هم در مقابل عظمت خداوند خلاق سر تعظیم فرود می آوری.
دریاچه صوفی چای
.شاید در نگاه اول به خود بگویید که این تصویری از شهرهای اروپایی مانند لندن و یا رم و شاید هر شهر لاکچری دیگری باشد اما اشتباه نکنید. اینجا رودخانه صوفی چای در شهر مراغه استان آذربایجان غربی است که زیبایی بی نظیر آن انسان را به خود جذب میکند
آبشار گورداغ
این آبشار زیبا که از ارتفاعات سهند به دره سرازیر می شود، جلوه جذاب و دلپذیری دارد و هر ساله عده کثیری از دوستداران طبیعت را به سوی خود جلب می کند.
غار هامپوئیل
غار هامپوئیل، در کمرگاه کوهی صخره ای، رو به جنوب قرار گرفته و از بستر رودخانه مردق چایی حدود یک هزار و 600 متر ارتفاع دارد. عرض دهانه غار هشت متر و ارتفاع آن به 25 تا 40 متر می رسد و طول و عرض میدان اول غار تقریبا 40 در 60 متر و در ابتدای ورود به غار، کتیبه ای به زبان روسی دیده می شود که تاریخ آن مربوط به سال 1925 میلادی است. اهمیت غار کبوتر به خاطر وجود چاه های عمیق و مخوفی است که به صورت تنوره های سنگی و تالارهای بزرگ به وجود آمده است.
چشمه گشایش
در این دره دو چشمه معدنی وجود دارد : یكی از این دو چشمه در قسمت جنوبی است كه از زیر سنگهای آهكی خارج میشود و آبدهی آن نسبت به دیگری زیاد است. دیگری در قسمت شمالی دره است كه از سوراخی در یك سنگ آهكی كه به طرف رودخانه جلو آمده است با فشار و با صدا به بیرون میجهد. مقدار و فشار آب چشمه بعد از هر جهش كاهش مییابد، اما جهش از نو تكرار میشود. این آبها در ردیف آبهای بیكربناته كلسیك و منیزین گازدار معتدل است. حرارت آب زلال این چشمه ۲۵ درجه سانتیگراد و مزهاش كمی گزنده است. ارتفاع چشمهها از سطح دریا ۱۴۷۰ متر است.
جاذبه ها و مکان های دیدنی شهر مراغه
برج مدور مراغه
گنبد مدور دومین مزار از قبرهای پنجگانه مراغه است. این گنبد از برجهای مراغه است که دارای پلانی مدور شامل دو طبقه سردابه و نمازگاه است که در سال 562 قمری با استفاده از مصالح سنگهای آهکی و حجاری شده و آجرهای خشتی و ساروج ساخته شده است.
آرامگاه اوحدی
این مقبره در داخل باغ سرسبزی در ضلع شمالی شهرستان مراغه واقع شده است و مقبره به شکل مربع است و این بنا روی سکوی سنگی بنا شده است و سطح مقبره به ارتفاع سه پله از سطح باغ بالاتر است و کف مقبره با سنگ فرشهایی مفروش شده است.و محوطه ی باغ نیز با بلوک های سیمانی مفروش شده است.
گنبد غفاریه مراغه
گنبد غفاریه بنایی مربع و آجری است که بر بالای سکویی سنگی و سردابه دخمه ای عمیقی استوار است. در چهار زاویه آن ستون هایی با نقوش لوزی ساخته اند . هر یک از اضلاع طرفین و عقب دارای دو طاقنما و یک حاشیه مکتوب می باشد.
در این گنبد تمامی خطوط، ریحان است. کاشی های این بنا مخلوطی از رنگ آبی دریایی و آسمانی است.
پل سرچشمه روستای مردق
پل مردق جزء مهمترين و سالمترين پلهای تاريخی آذربايجان شرقی و تنها پل اين شهرستان است كه در ليست آثار ملی بهثبت رسيدهاست.پل سهدهنه مردق، جزء سه پل مهم تاريخی اين شهرستان بوده و دارای سيلشكن و پايههاي سنگی از نوع سنگ بومی منطقه (معدن سنجان) و آجرهای قرمز بومی است. اين پل بلندترين پل تاريخی شهر مراغه محسوب میشود و در گذشته، اين شهر را با شهرهای اردبيل و هشترود و روستاهای منطقه مرتبط میكرد. اين پل در عصر قاجار بر روی رودخانه مردق چای ساخته شده است.
منطقه طبیعی تاریخی فسیلی مراغه
سایت فسیلی مراغه يکی از غنی ترين مناطق سنگواره ای جهان بوده و در آخرين مطالعات صورت گرفته فسيل هاي اجداد ماموت، زرافه و آهو در اين منطقه کشف شده است. لايه های فسيلی موجود در مراغه مربوط به اواخر دوران نوزیستی زمين شناسی يعنی هفت تا دوازده ميليون سال قبل هستند که با انجام کاوش های علمی ميتوان اطلاعات بسيار دقيقی را از زندگی جانوران غول پيکر در اين منطقه به دست آورد. منطقه فسيلی مراغه به دليل دارا بودن فسيل ماستادون و ماموتها (سنگواره های پيش از تاريخ) دارای شهرت جهانی بوده و هم اکنون مورد حفاظت ويژه سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد. منطقه فسيلی مراغه به عنوان نخستين اثر ملی، طبيعی و فسيلی ايران از بالاترين رده های حفاظتی سازمان محيط زيست برخوردار است.
موزه فسیل شناسی مراغه
در این موزه ۳۰۰ متر مربعی نمونههایی منحصر به فرد و کمیاب از فسیلهای انواع فیل، زرافه، ببر دندان شمشیری، گاو، آهو، کرگدن و اسب شامل جمجمه، عاج فیل، فک و اندامهای حرکتی این حیوانات به نمایش در آمده است و نزدیک به ۵۰۰ قطعه فسیل ۷ تا ۹ میلیون ساله در این موزه به تماشای علاقمندان گذاشته شده است.
مقبره آقالار ( موزه سنگنگارهها )
بنا چهار ضلعی و هر ضلعش ۱۶ متر میباشد. دارای ازاره سنگی و طاقنمای آجری قرینه به ارتفاع ۵ متر است. این بنا در اثر بی توجهی و رانش دیوارها به مرور زمان تخریب شده بود ولی از سال ۱۳۷۵ هجری شمسی تا تابستان ۱۳۸۱ در چندین فصل کاری مرمت و به منظور اعطای کاربری جدید متناسب با بنا در کنار قبرهای مرمرین و نفیس آن تبدیل به موزه سنگ نگارههای مراغه گشتهاست. مشهورترین مزار مقبره آرامگاه شهید سالار یحیی پور فرماندار مراغه میباشد که به دستور سپهبد شاه بختی استاندار و فرمانده قوای آذربایجان در سال ۱۳۳۲ هجری شمسی بنا گردیدهاست.
مقبره آقالار مراغه (موزه سنگنگارهها) به دستور ظل السلطان و به خاطر ارادتی که به مراد خود میر فتاح موسوی داشته در سال ۱۱۷۵ ه . ق در مراغه بنا گردیدهاست. در سال ۱۲۴۷ به وسیله حاج عباسعلی بنابی که خود نیز در این مقبره مدفون است مرمت شده است .
سد علویان
سد علویان مراغه بر روی رودخانهای قرار گرفته است که به آن صوفی چای گفته میشود و از مهمترین سدهای خاکی شهر مراغه بهشمار میآید. که هم از نظر وسعت آب و هم از نظر تامین آب شرب به زمینهای زراعی و کارخانجات به صرفه است. ناگفته نماند که این سد تامین کننده آب آشامیدنی شهرستانهای اطراف این شهر هم به شمار میآید. سد علویان در سال 1369 شروع به ساخت کرد و در سال 1374 توسط هاشمی رفسنجانی بنا شد. از ویژگیهای بارز سد علویان که توجه همگان را برانگیخته، دارا بودن پیست اسب سواری در اطراف جاده مراغه و زیبایی محوطه دریاچه آن است که خیل عظیمی از شهروندان شهر مراغه، میهمانان، گردشگران و حتی ورزشکاران را به خود جذب میکند.
امامزاده چکان
بقعه امامزداه سید ابراهیم علیه السلام در ۴کیلومتری شرق مراغه در نزدیکی روستای چکان واقع شده است این بقعه ازدیربازمورد توجه واحترام خاص اهالی شهرستان مراغه بوده و یکی از امامزاده های معروف ومشهور آذربایجان شرقی می باشد.
این بقعه شریف آرامگاه سید جلیل القدر حضرت امامزاده ابراهیم ابن حسن ابن قاسم ابن عبداله ابن حضرت امام موسی بن جعفر علیه السلام می باشد.
مساجد قدیمی مراغه
مسجد گنبد کبود مراغه
گنبد کبود مراغه در واقع یک برج مقبره به حساب میآید و براساس اطلاعاتی که تاکنون منتشر شده، بهنظر میرسد که قبر مادر هلاکوخان در این گنبد قرار گرفته است. این گنبد به دلیل قرارگیری در مرکز شهر توانسته توجه بیشتری را نسبت بهسایر گنبدهای موجود در شهر به خود جلب کند.
مسجد شيخ بابا مراغه
یكی از مساجد باستانی مراغه مسجد شیخ بابا بوده كه در خیابان خواجه نصیر قرار داشته است. قدمت بنای اولیه را به قرن هشتم ونهم نسبت می دهند لكن بنای كنونی مسجد نوسازی است كه دراثر بی توجهی ویران شده و مسجد فعلی برپایه های آن بنا گردیده و حالت اولیه و تاریخی خود را به كلی از دست داده و به جز یك ستون سنگی و دو ستون چوبی مقرنسكاری شده چیز دیگری باقی نمانده است.
مسجد شيخ تاج مراغه
این بنا درضلع شرقی صحن بقعه شیخ شهاب الدین اهری، دربخش جنوبی شهر، واقع گردیده و به همراه دیگر بخش های این بقعه، در دوره صفوی- به احتمال زیاد، به روزگاه شاه عباس اول- برمزار شیخ ساخته شده. مسجد، با طرح مستطیل شکل، با پوشش طاق و تویزه، مزین به گچبری، نقاشی و مقرنس کاری است. بخش عمده ای ازنمای داخلی مسجد، با گچبری و نقاشی تزیین یافته که ازاین نظر، با بقعه شیخ امین الدین جبرئیل درکلخوران اردبیل شباهت دارد و به نظر می رسد که توسط یک استاد اجرا شده باشد. درسمت شرقی دیوار جنوبی این مسجد، به ارتفاع یک مترو نیم، قاب کوچک مستطیل شکلی گچبری شده که در وسط آن، دستخطی از شیخ بهاء الدین عاملی برجای مانده است.
مسجد جامع مراغه
مسجد جامع مراغه در خيابان خواجه نصير مراغه واقع شده و کتيبههاى موجود و شيوهٔ معمارى مسجد نشانگر تعلق آن به دورهٔ صفويان است. اين مسجد حياط بزرگى دارد که بناى اصلى در قسمت جنوبى آن قرار گرفته و در بقيهٔ فضاى حياط ۱۶ اطاق براى سکونت طلاب علوم دينى ساخته شده است.
طول بناى مسجد ۲۸ متر و عرض آن ۱۸/۵ متر است و ۳۵ ستون دارد. سقف و ستونهاى آن منقش و همگى چوبى است. در کنار شبستان، مسجد متروکى نيز وجود دارد که بر روى ديوار آن دو کتيبهٔ سنگى است که تاريخ آنها به ترتيب ۱۰۲۴ و ۱۱۰۶ هـ.ق است. متن کتيبهها نشاندهندهٔ فرمانى است که از سوى حاکم وقت در لغو پارهاى از مقررات مالى و پرداخت وجوهى که از طرف رعايا انجام مىشد، صادر شده بود.
مسجد ملارستم مراغه
در فضاى کلى اين بنا يک مسجد کوچک ديگر و مقبرهاى گنبددار وجود دارد. مسجد بزرگ ۳۶ ستون چوبى در چهار رديف دارد که از ديوار شمالى آن توسط قرينهاى وارد محوطهٔ مقبره شيخ معزالدين مىشود. مقبره، برج گنبددارى است نظير برج غفاريهٔ مراغه که در اثر رطوبت و عدم توجه و مراقبت، به مرور زمان گنبد آن فرو ريخته و تزئيناتش از بين رفته است. در محوطهٔ مقبره و مساجد، سنگنبشتهها و الواح قبرهاى متعددى وجود دارد که به روشن ساختن تاريخ مراغه کمکى شايان توجّه مىکند و اطلاعات ارزندهاى از قرنهاى ۸ تا ۱۲ هجرى در اختيار علاقهمندان به تحقيق در تاريخ و ادب و هنر، مىگذارند. اين سنگنبشتهها متعلق به قبر شيخ معزالدين و بستگان وى است. آنچه که از اين سنگنبشتهها معلوم مىشود اين است که از قرن هشتم به بعد تا روى کار آمدن شاه اسماعيل صفوى، خاندان معزالدين در مراغه صدارت و نفوذ سياسى و معنوى داشتهاند. اين مسجد در دوران سلطنت شاه تهماسب به وسيلهٔ فردى به نام حاجى نبى بازسازى گرديد که مادهٔ تاريخ ۹۷۶ هـ.ق در کتيبهاى از مرمر ديده مىشود. علاوه بر اين، در سال ۱۳۷۲ هـ.ق نيز تعميراتى در مسجد صورت گرفت که در يک کتيبه يا خط نستعليق درشت نوشته شده است.
مسجد شیخ معزالدین مراغه
این مسجد تاریخی در خیابان خواجه نصیر مراغه واقع شده و بنای مسجد مربوط به دورهٔ صفویه است، به موجب کتیبه مرمری موجود در دیوار جنوبی، مسجد در دوره شاه طهماسب اول در تاریخ 976 هجری قمری بازسازی شد و دورهٔ قاجاریه نیز مجدداً مرمت گردید. مسجد بزرگ این بنا 36 ستون چوبی در چهار ردیف دارد که از دیوار شمالی وارد محوطه مقبره شیخ معزالدین میشود، سنگ قبرهای موجود در محوطه حیاط و مقبره داخل مسجد دارای کتیبههای تاریخی نفیسی هستند. از جمله سنگ مرمرین شیخ معزالدین که در حیاط شمالی بنا جای دارد. در صفهٔ جلوی مسجد سنگ قبرهای دیگر مرمری قرار دارد که تاریخهای 871 و 772 هجری قمری را نشان میدهند، این سنگ نبشتهها مشخص میسازد که از قرن هشتم تا روی کار آمدن شاه اسماعیل صفوی، خاندان معزالدین در مراغه صدارت و نفوذ داشتهاند. این مسجد تاریخی با شماره ثبتی 643 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.