ویتامین دی چیست و چه نقشی در بدن ما دارد؟ آیا کمبود ویتامین دی خطرناک است؟ چگونه می‌توان مشکل کمبود ویتامین D را برطرف کرد؟ این‌ها سوالاتی است که ممکن است بعد از مشاهده نتیجه آزمایش خون برای شما ایجاد شود.
باید گفت ویتامین D نقش مهمی در عملکرد بدن ما دارد که از بین آن‌ها می‌توان به ساخت و نگهداری استخوان‌ها و همین‌طور عملکرد صحیح سیستم ایمنی اشاره کرد. این ویتامین می‌تواند هنگامی که نور خورشید توسط پوست شما جذب می‌شود در بدن تولید شود. به کمک آزمایش ویتامین دی می‌توان از میزان آن در خون آگاه شد. در ادامه این آزمایش و نحوه تفسیر آن را بررسی می‌کنیم.
علائم کمبود ویتامین دی
کمبود ویتامین D گاهی می‌تواند هیچ نشانه‌ای نداشته باشد، اما در صورتی که میزان آن خیلی کم باشد با عوارض و علائمی همراه خواهد بود. در صورت بروز علائم زیر لازم است که آزمایش ویتامین D را انجام دهید:
• رشد غیر طبیعی استخوان
• بدشکلی استخوان‌ها
• ضعیف شدن استخوان‌ها
• دردناک شدن استخوان‌ها
• بروز ناهنجاری‌های دندانی
• گرفتگی عضلات
• تشنج
همچنین ممکن است آزمایش ویتامین D در افراد بدون علامت و به عنوان یک آزمایش غربالگری به ویژه برای افراد در معرض خطر کمبود ویتامین D تجویز شود.
آزمایش برای تشخیص کمبود ویتامین دی
این آزمایش میزان ویتامین D را در خون فرد اندازه‌گیری می‌کند تا اطمینان حاصل شود که بدن به میزان کافی از این ویتامین برخوردار است. میزان کافی ویتامین دی برای سلامت استخوان و دندان ضروری است. به علاوه به کارکرد عادی عضلات، اعصاب و سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.
میزان کم ویتامین D یک عارضه رایج است که ممکن است باعث اختلالات استخوانی و دیگر مشکلات پزشکی شود. به کمک آزمایش ویتامین دی می‌توان تشخیص داد که نیاز به مصرف مکمل دارید یا خیر.
این تست نوعی آزمایش خون است که به مقدار کمی نمونه خون از ورید دست شما نیاز دارد. اگر یک اختلال استخوانی شناخته شده داشته باشید یا در جذب کلسیم مشکل دارید، پزشک شما این تست را تجویز می‌کند. مهمترین بیماری‌هایی که می‌تواند در اثر کمبود ویتامین دی ایجاد شود شامل موارد زیر است:
• استئومالاسی، که به معنای استخوان‌های نرم و معمولا با ضعف عضلانی است.
• تراکم استخوان کم که می‌تواند باعث پوکی استخوان شود.
• راشیتیسم، که مشکل رشد استخوان در کودکان است.
تفسیر آزمایش ویتامین دی
میزان نرمال ویتامین D در آزمایش خون ۲۰ تا ۵۰ نانوگرم در میلی‌لیتر است. محدوده طبیعی بسته به آزمایشگاه می‌تواند کمی متفاوت باشد. بعضی از آزمایشگاه‌ها ممکن است میزان ویتامین D2 و D3 را به صورت جداگانه گزارش کنند، در حالی برخی آزمایشگاه‌های دیگر میزان ویتامین دی کل را گزارش می‌کنند. برای تفسیر نتیجه آزمایش خود می‌توانید از راهنمای زیر استفاده کنید:
کمبود شدید ویتامین دی
به این معنا است که میزان ویتامین D بدن برای انجام عملکردهای بدن بسیار پایین است. همچنین می‌تواند به این معنا باشد که کلسیم کافی در خون شما وجود ندارد. در چنین حالتی آزمایش Ca نیز تجویز می‌شود. ضعیف شدن استخوان‌ها یا دردناک شدن آن‌ها قابل انتظار است.
میزان ناکافی ویتامین D
اگر میزان ویتامین D کمی پایین‌تر از محدوده نرمال باشد غالبا علامتی ایجاد نمی‌شود؛ اما باعث تسریع تحلیل استخوان‌ها یا افزایش خطر شکستگی خواهد شد. در چنین شرایطی استفاده از مکمل‌های ویتامین دی توصیه می‌شود.
میزان کافی ویتامین D
اگر میزان ویتامین D شما در محدوده نرمال قرار گیرد یعنی مقدار کافی ویتامین D در بدن شما وجود دارد و هیچ خطری سلامتی شما را تهدید نمی‌کند.
سمیت ویتامین D
اگر مقدار ویتامین دی در آزمایش خون شما بیش از حد نرمال باشد به معنای سمیت ویتامین دی است. این مشکل می‌تواند سبب وجود بیش از حد کلسیم در خون شما شود که باعث به وجود آمدن علائمی مانند گیجی، از دست دادن اشتها، استفراغ و ضعف عضلانی می‌گردد.
تست‌های مرتبط با آزمایش ویتامین دی
بعضی علائمی کمبود یا افزایش ویتامین D می‌تواند با سایر مشکلات مشابه باشد. همچنین میزان غیرطبیعی این ویتامین می‌تواند باعث تغییر در میزان بعضی مواد معدنی مهم شود. به همین دلیل ممکن است در کنار این تست آزمایش‌های زیر نیز تجویز شود:
• آزمایش Ca (کلسیم)
• آزمایش P (فسفر)
• آزمایش آلکالین فسفاتاز (ALP)
• آزمایش هورمون پاراتیروئید (PTH)
• آزمایش نیتروژن اوره خون (BUN)
• آزمایش کراتینین
• آزمایش متابولیک پایه (BMP)
در برخی موارد لازم است ممکن است برای بیماران با میزان ویتامین D خارج از محدوده نرمال، رادیوگرافی یا سایر آزمایش‌های تصویربرداری تجویز شود. این تست‌ها برای تاثیری که بر استخوان‌های شما وارد شده است تجویز می‌شود.
هومکا و انجام آزمایش ویتامین دی در منزل
خوب است بدانید که انجام کلیه آزمایش‌های پزشکی در منزل امکان پذیر است. شما می‌توانید با استفاده از خدمات آزمایش در منزل هومکا آزمایش‌های خون و ادرار خود را در منزل و در شرایط کاملا بهداشتی و همچنین تحت پوشش بیمه پایه و تکمیلی انجام دهید و نتایج آن را به صورت آنلاین دریافت نمایید.
شما می‌توانید برای انجام آزمایش خون، آزمایش ادرار و آزمایش چکاپ کامل در منزل با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید یا به سایت هومکا به نشانی www.homeca.ir مراجعه کنید. خدمات هومکا در سراسر استان تهران و شهرستان‌های قم، کرج، مشهد، شیراز، رشت، اهواز، قزوین، تبریز، آمل، یزد و اصفهان قابل ارائه است.
