مولتی ویتامینها از مهمترین و پرفروشترین مکملها در بازار جهانی هستند. در چند دههی اخیر شهرت این مکملها به طور ویژهای افزایش پیدا کرده است.
به گزارش بهداشت نیوز، برخی مردم بر این باورند که مولتی ویتامین سبب بهبود سلامت فرد، کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای مزمن و بهبود شرایط روانی میشود. مادران باردار، کودکان، نوجوانان و سالمندان از این مکملها به طور روزانه و جدی استفاده میکنند.
در واقع نام “مولتی ویتامین” نامی آشناست و همهی ما حداقل در بازهای کوتاه از زندگی خود از آنها استفاده کردهایم. در این مقاله میخواهیم نگاهی دقیقتر به این مکملهای نام آشنا بیندازیم. اصلا مولتی ویتامینها چه هستند؟ چه کسانی باید از آنها استفاده کنند و مصرف آنها برای چه کسانی فایدهای ندارد؟ آیا مولتی ویتامینها از ضروریات رژیم غذایی و دارویی هر فردی هستند؟ مصرف مولتی ویتامین به سلامتی ما کمک میکند؟ سؤالات بیشماری دربارهی این مکملها وجود دارد که در این مقاله به شرح بسیاری از آنها میپردازیم. با ما همراه باشید.
مولتی ویتامین چیست؟
مولتی ویتامینها از انواع داروهای مکمل هستند که اشکال دارویی مختلفی دارند از جمله: قرص، کپسول، شربت و یا هر شکل دارویی دیگر. در این مکملها چند نوع ویتامین مختلف و گاهی مواد معدنی وجود دارد. این عناصر و ویتامینها در مواد غذایی طبیعی یافت میشوند و بدن به آنها نیاز دارد. مولتی ویتامینها شامل موادی هستند که برای بدن ضروریاند. اکثر مواقع بدن ما این مواد ضروری را نمیتواند بسازد و باید آنها را از رژیم غذایی دریافت کند. گاهی هم این مواد ضروری در رژیم غذایی یافت نمیشوند؛ بنابراین در مولتی ویتامین آنچه که برای بدن ضروری و مورد نیاز است، وجود دارد.
مکملهایی که افراد دریافت میکنند ممکن است مولتی (چند) ویتامینه، تک ویتامینه و یا حاوی یک یا چند نوع مادهی معدنی باشند. مولتیویتامینها در اشکال دارویی متنوعی چون قرص، کپسول، پودر، آدامسهای جویدنی و یا شربت و آمپول هستند. این داروها را میتوان در داروخانهها، برخی فروشگاهها و آنلاینشاپها (فروشگاههای آنلاین) خریداری کرد و طریقهی مصرف هر یک از آنها منحصر به خودشان است.
چرا بدن ما به ویتامینها و مواد معدنی نیاز دارد؟
بدن از این مواد برای ساختن سایر مواردی که نیاز دارد استفاده میکند. تصور کنید که بدن شما نیازمند درست کردن چیزهایی است که مواد اولیهی آنها از این مواد ضروری تشکیل شده است. از آنجایی که ما شبیه به گیاهان نمیتوانیم همهی غذای مورد نیاز خود را بسازیم (فتوسنتز)، باید آنها را از محیط بیرون دریافت کنیم. ازاینرو رژیم غذایی مناسب لازمهی داشتن یک بدن سالم است. گاهی افراد در مواد غذایی روزانهی خود، همهی آنچه که بدن به آن نیاز دارد را دریافت نمیکنند؛ بنابراین برای جبران این کمبود به استفاده از مولتی ویتامینها روی میآورند.
گاهی هم ممکن است بدن شما موادی که در حالت عادی نیاز دارد را دریافت کند، اما به دلیل شرایط خاصی که در آن قرار دارید نیاز به مواد معدنی یا ویتامینهای خاصی باشید یا مقدار بیشتری از این مواد را نیاز داشته باشید. مثلا وقتی که یک خانم باردار میشود، یا مرد و زنی دچار کهولت سن میشوند، کودکانی که در سن رشد قرار دارند و یا فردی که دچار بیماری میشود، نیازمند دریافت بیشتر مواد غذایی و درنتیجه ویتامینها و مواد معدنی هستند.
مولتی ویتامینها شامل چه موادی هستند؟
حدود ۱۳ ویتامین و ۱۵ مادهی معدنی وجود دارند که بدن ما به آنها نیاز دارد. این مواد ضروری به بدن اجازه میدهند تا هورمونها و آنزیمها را بسازد و به وسیلهی آنها ایمنی بدن را ارتقاء داده و به بافتها و اندامهای ما اجازه دهد به طور طبیعی به فعالیت خود ادامه دهند. بدن ما برای تولید، رشد، ترمیم و سایر اعمال ضروری خود نیاز به این مواد دارد. مکملهای مختلفی در بازار وجود دارد. هر یک از مولتی ویتامینها ممکن است تعداد متنوعی از این مواد را در مقادیر متفاوت داشته باشند و در دسترس بدن بگذارند.
مولتی ویتامینها گاهی دارای آمینواسیدها، مواد گیاهی و برخی اسیدهای چرب هم هستند. گاهی سازمان غذا و دارو بر انواع ویتامینها و میزان دقیق محتویات آنها نظارتی ندارد. ازاینرو ممکن است برخی از آنها حاوی مقدار کمتر و یا بیشتری از مقادیر درج شده در برچسب اطلاعاتیشان باشند. گاهی هم مولتی ویتامینها شامل موادی هستند که ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشند؛ بنابراین بهتر است قبل از مصرف خودسرانهی آنها با پزشک مشورت کنید. از طرفی مواد سازندهی مولتی ویتامینها میتوانند ساختگی و یا برگرفته شده از طبیعت باشند.
نکات قبل از خرید و مصرف مولتی ویتامینها
اگر از برخی از این مکملها بیش از اندازه مصرف کنید، ممکن است دچار مشکلات جدی و تهدیدکنندهی حیات شوید. تعداد مولتی ویتامینهای مصرفی شما باید دقیقاً مطابق دستورالعمل باشد.
هر گونه آلرژی و حساسیت و یا شرایط خاصتان را با پزشک خود در میان بگذارید و سپس از مولتی ویتامینها استفاده کنید.
در صورتی بارداری و یا شیردهی با پزشک خود مشورت کنید. برخی از مکملها را در این دورهها باید کنار بگذارید. گاهی هم ممکن است نیاز به تغییر دوز مصرفی مکمل در این بازه باشد.
نحوهی مصرف مولتی ویتامین
مولتی ویتامین را طبق دستور پزشک و یا دستورالعمل آن هنگام خرید مصرف کنید.
هیچگاه از میزان توصیه شده بیشتر مصرف نکنید.
با دقت لیبلها و توضیحات و راهنمای مولتی ویتامین را بخوانید و بدانید که شامل چه موادی است.
دارو را با یک لیوان کامل آب مصرف کنید و از خوردن آن به همراه سایر نوشیدنیها همچون شیر یا آب میوه بپرهیزید.
اشکال جویدنی را قبل از بلعیدن با دقت بجوید.
اشکال مایع و شربتی دارو را با دقت و در اندازههای مناسب مصرف کنید. در صورت امکان حتماً از پیمانهی مخصوص خود دارو استفاده کنید.
قرصهای جوشان و پودرهای حلشونده را در میزان آب توصیهشده حل کنید و بنوشید.
قرصها و کپسولهای مولتی ویتامین را بدون له کردن و شکستن مصرف کنید. از جویدن و یا حل کردن آنها بپرهیزید.
برای دیدن اثربخشی این مکملها، باید دورهی درمانی آنها را بهطور منظم و دقیق طی کنید.
مولتی ویتامینها را در جای خشک و خنک نگهداری کنید و از یخ زدن شربتها و مایعات مولتی ویتامین جلوگیری کنید.
دارو را در نگهدارندهی خود نگهداری کنید و از انتقال آنها به سایر ظرفهای نگهدارندهی دارو خودداری کنید.
خطرات و عوارض مولتی ویتامینها
مصرف مواد معدنی و ویتامینها میتواند عوارضی را برای فرد به همراه داشته باشد که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
در صورت وجود این علائم به اورژانس مراجعه کنید:
مشکل در تنفس
تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو.
سایر عوارض جانبی در صورت مصرف بیش از حد:
تغییر رنگ دندانها
پر ادراری
خونریزی معده
آریتمی قلبی
گیجی
ضعف عضلانی
احساس سر شدن اندامها.
عوارض نادر در صورت استفاده صحیح از مکملها:
دل درد
سر درد
بد مزه شدن دهان.
تداخلات دارویی مولتی ویتامینها
برخی از داروها با ویتامینها تداخل دارویی دارند و نباید آنها را همزمان مصرف کرد. این داروها عبارتاند از:
ترتونین و ایزوترتونین
ضد اسیدها
داروهای ادرارآور یا دیورتیک
داروهای قلبی و فشار خون
مسکنهای غیر استروئیدی ضد التهابی مثل ایبوپروفن، ناپروکسن، سلکوکسیب و دیکلوفناک.
مولتی ویتامین مینرال چیست؟
مولتی ویتامین مینرال، همانطور که از اسم آن مشخص است، شامل ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز بدن است. اگر رژیم غذایی مناسبی نداشته باشید، میتوانید با مصرف مولتی ویتامین مینرال این کمبود را جبران کنید و بدن خود را سالم نگه دارید. مولتی ویتامین مینرال در انواع اشکال دارویی در دسترس است و به شکل قرص، کپسول، شربت، پودر، آمپول و … وجود دارند. این مولتی ویتامین بسیاری از نیازهای بدن را تأمین میکند. از مولتی ویتامین مینرال در دوران بارداری، دوران رشد و سالمندی استفاده میشود. میتوان گفت که مولتی ویتامین مینرال، بهترین مولتی ویتامین است.
آیا مولتی ویتامین مینرال چاق کننده است؟
نکتهی جالبی که دربارهی مولتی ویتامین مینرال وجود دارد این است که در افراد چاق و لاغر اثرات متفاوتی را از خود بروز میدهد. هنگام خرید مولتی ویتامین مینرال، معمولاً افراد چاق نگران میشوند که با مصرف این مولتی ویتامین چاقتر شوند. حقیقت این است که این دارو باعث افزایش اشتهای لاغران میشود و ممکن است میزان غذای دریافتی آنان را افزایش داده و باعث افزایش وزن شود. اما در مورد افراد چاق این طور نیست. به علت تولید انرژی در بدن آنان، تمایل آنها به خوردن غذا کمتر میشود و احتمال کاهش وزن آنان بیشتر میشود.
منبع: doctoreto